Opinia rzecznika generalnego - 19 stycznia 2016 r. - EGEDA i in. - Sprawa C-470/14

OPINIA RZECZNIKA GENERALNEGO

MACIEJA SZPUNARA

przedstawiona w dniu 19 stycznia 2016 r.(1)

Sprawa C‑470/14

Entidad de Gestión de Derechos de los Productores Audiovisuales (EGEDA)

Derechos de Autor de Medios Audiovisuales (DAMA)

Visual Entidad de Gestión de Artistas Plásticos (VEGAP)

przeciwko

Administración del Estado

[wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Tribunal Supremo (sąd najwyższy, Hiszpania)]

Odesłanie prejudycjalne - Prawo autorskie i prawa pokrewne - Dyrektywa 2001/29/WE - Artykuł 5 ust. 2 lit. b) - Prawo do zwielokrotniania - Wyjątki i ograniczenia - Kopia na użytek prywatny - Godziwa rekompensata - Finansowanie z budżetu państwa

 Wprowadzenie

1.        Zgodnie z art. 27 Powszechnej deklaracji praw człowieka(2):

„1.      Każdy ma prawo do swobodnego uczestniczenia w życiu kulturalnym społeczeństwa, do korzystania ze sztuki, do uczestniczenia w postępie nauki i korzystania z jego dobrodziejstw.

2.      Każdy człowiek ma prawo do ochrony moralnych i materialnych korzyści wynikających z jakiejkolwiek jego działalności naukowej, literackiej lub artystycznej”.

2.        Powyższy artykuł deklaracji odzwierciedla być może największy dylemat prawa autorskiego, a mianowicie pogodzenie niezbędnej ochrony własności intelektualnej autorów, producentów i wykonawców ze swobodnym i powszechnym dostępem do kultury. To właśnie tę równowagę pragnie zapewnić prawodawca, ustanawiając wobec prawa autorskiego pewne ograniczenia lub wyjątki. Należy do nich wyjątek - czy też ograniczenie - dotyczący tak zwanej „kopii na użytek prywatny”, stanowiący sedno niniejszej sprawy(3).

        O ile potrzeba i zasadność przedmiotowego wyjątku nie wzbudza już według mnie wątpliwości w dziedzinie prawa autorskiego, o tyle kwestia wynagrodzenia lub rekompensaty szkody, jaka z tego tytułu wynika dla podmiotów praw autorskich, związana także ze sposobem finansowania tej rekompensaty, wzbudza obecnie ożywioną debatę w licznych państwach, w tym w wielu państwach członkowskich Unii Europejskiej.