Opinia rzecznika generalnego - 26 maja 2011 r. - Residex Capital IV - Sprawa C-275/10

OPINIA RZECZNIKA GENERALNEGO

JULIANE KOKOTT

przedstawiona w dniu 26 maja 2011 r.(1)

Sprawa C‑275/10

Residex Capital IV CV

przeciwko

Gemeente Rotterdam

[wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Hoge Raad der Nederlanden (Niderlandy)]

Konkurencja - Pomoc państwa - Zwrot pomocy państwa niezgodnej z prawem Unii - Udzielenie gwarancji w celu uzyskania pożyczki - Nieskuteczność czynności prawnej według prawa krajowego przy naruszeniu bezwzględnie obowiązujących przepisów ustawowych - Uprawnienia sądów krajowych - Artykuł 108 ust. 3 zdanie trzecie TFUE

I -    Wstęp

1.        Czy przeciwko instytucji publicznej, która udzieliła gwarancji z naruszeniem przepisów prawa Unii o pomocy państwa i bez zgody Komisji Europejskiej, mogą być dochodzone roszczenia na podstawie powyższej gwarancji? Jest to istota problemu prawnego, którym zajmuje się Trybunał w niniejszej sprawie.

2.        W 2003 r. w niewyjaśnionych okolicznościach urząd niderlandzkiej gminy Rotterdam udzielił gwarancji na pożyczkę w kwocie 23 mln EUR, udzieloną przez przedsiębiorstwo Residex Captal IV CV (zwane dalej „Residex”) przedsiębiorstwu RDM Aerospace NV (zwanemu dalej „Aerospace”). W związku z tym, że Aerospace nie spłaciła całej kwoty pożyczki, Residex z tytułu gwarancji wystąpił pod koniec 2004 r. przeciwko gminie z roszczeniem o zapłatę ponad 10 mln EUR. Gmina, broniąc się przed sądem, podniosła w szczególności argument, że sporna gwarancja została udzielona z naruszeniem prawa Unii i jest tym samym nieskuteczna w rozumieniu prawa cywilnego.

        Trybunałowi zadano pytanie, czy prawo konkurencji Unii Europejskiej - a dokładnie rzecz biorąc zakaz wprowadzania w życie pomocy państwa zgodnie z art. 108 ust. 3 zdanie trzecie TFUE - uprawnia czy nawet zobowiązuje sąd krajowy do uznania za nieskuteczną gminnej gwarancji, o której Komisja Europejska nie została poinformowana i na którą nie wyraziła zgody.