Opinia rzecznika generalnego Cruz Villalón przedstawione w dniu 19 maja 2011 r. - Reinhard Prigge i inni przeciwko Deutsche Lufthansa AG. - Sprawa C-447/09., sygn. C-447/09
OPINIA RZECZNIKA GENERALNEGO
PEDRA CRUZA VILLALŇNA
przedstawiona w dniu 19 maja 2011 r.(1)
Sprawa C‑447/09
Reinhard Prigge
Michael Fromm
Volker Lambach
przeciwko
Deutsche Lufthansa AG
[wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Bundesarbeitsgericht (Niemcy)]
Równe traktowanie w zakresie zatrudnienia i pracy - Dyrektywa 2000/78/WE - Zakaz dyskryminacji ze względu na wiek - Artykuł 2 ustęp 5- Artykuł 4 ustęp 1 - Artykuł 6 ustęp 1 - Artykuły 21 i 28 Karty praw podstawowych - Układ zbiorowy przewidujący ustanie stosunku pracy pilotów przedsiębiorstwa lotniczego wieku 60 lat („obowiązkowe przejście na emeryturę”) - Bezpieczeństwo lotów -Autonomia układowa - Zasadnicze i determinujące wymogi zawodowe - Polityka społeczna - Proporcjonalność
I - Wstęp
1. Kierując do Trybunału niniejsze pytanie prejudycjalne, Bundesarbeitsgericht (federalny sąd pracy) zmierza zasadniczo do ustalenia, czy układ zbiorowy przewidujący ustanie stosunku pracy pilotów spółki lotniczej w celu zapewnienia bezpieczeństwa lotów jest sprzeczny z dyrektywą Rady 2000/78/WE dnia 27 listopada 2000 r. ustanawiającą ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy(2) lub z zasadą ogólną niedyskryminacji ze względu na wiek.
W ten sposób niniejsza sprawa stwarza Trybunałowi sposobność rozwinięcia jego orzecznictwa dotyczącego zasady niedyskryminacji ze względu na wiek w kontekście stosunków pracy(), po raz kolejny w związku z klauzulą zawartą w układzie zbiorowym przewidującym ustanie stosunku pracy z chwilą osiągnięcia przez pracownika określonego wieku blisko emerytury(). Dokładniej chodzi o pójście naprzód w tym orzecznictwie, poczynając od miejsca, w którym pozostawił je niedawny, ww. wyrok w sprawie Rosenbladt. Istnieją dwie okoliczności przydające niniejszej sprawie cech szczególnych. Po pierwsze ustanie stosunku pracy przewidziane jest nie w wieku 65 lat (tj., bez potrzeby wchodzenia w szczegóły, w chwili, co do której Trybunał wypowiadał się co do zasady pozytywnie), lecz znacząco wcześniej, w wieku 60 lat. Po drugie przypadek przedstawiony obecnie Trybunałowi dotyczy zawodu - pilota () - którego wykonywanie ma, rzec by można, „okres ważności” (zgodnie z uregulowaniami międzynarodowymi 65 lat). Traktując jako punkt wyjścia tę ostatnią cechę szczególną wykonywania zawodu pilota, zwrócę się do Trybunału o uznanie, że gwarancja rokowań zbiorowych mieści się wśród prawnie uzasadnionych celów polityki społecznej w rozumieniu art. 6 ust. 1 dyrektywy 2000/78. Mimo to badanie czasowego zakresu spornego przepisu z perspektywy proporcjonalności skłoni mnie do postulowania jej niezgodności prawem Unii.