Opinia rzecznika generalnego - 9 lutego 2011 r. - Bablok i in. - Sprawa C-442/09

OPINIA RZECZNIKA GENERALNEGO

YVES’A BOTA

przedstawiona w dniu 9 lutego 2011 r.(1)

Sprawa C‑442/09

Karl Heinz Bablok,

Stefan Egeter,

Josef Stegmeier,

Karlhans Müller,

Barbara Klimesch

przeciwko

Freistaat Bayern

[wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Bayerischer Verwaltungsgerichtshof (Niemcy)]

Genetycznie zmodyfikowana żywność - Rozporządzenie (WE) nr 1829/2003 - Produkty pszczelarskie - Obecność pyłku genetycznie zmodyfikowanych roślin - Konsekwencje - Wprowadzenie do obrotu - Pojęcia „organizm zmodyfikowany genetycznie” oraz „wyprodukowany z GMO”

1.        Bayerischer Verwaltungsgerichtshof (Niemcy) zadał Trybunałowi kilka pytań prejudycjalnych, których przedmiotem jest wykładnia przepisów rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 września 2003 r. w sprawie genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy(2).

2.        Pytania te dotyczą statusu prawnego środków spożywczych, takich jak miód i uzupełniające preparaty odżywcze na bazie pyłku pszczelego, w których stwierdzono niezamierzoną obecność występującego w niewielkich ilościach pyłku pochodzącego z genetycznie zmodyfikowanych roślin, takich jak kukurydza MON 810 wyprodukowana przez Monsanto, zawierającego genetycznie zmodyfikowane DNA oraz białka.

3.        Pytania te służą w istocie do ustalenia, czy tego rodzaju żywność podlega wymogom w zakresie zezwoleń, etykietowania oraz nadzoru genetycznie zmodyfikowanej żywności, ustanowionym w rozporządzeniu nr 1829/2003.

4.        Od udzielonych przez Trybunał odpowiedzi zależy, czy w sporze przed sądem krajowym pszczelarzom(3), którzy prowadzą pasieki w okolicy gruntów należących do Freistaat Bayern, gdzie w ciągu ostatnich lat uprawiana była w celach badawczych genetycznie zmodyfikowana kukurydza MON 810, służy prawo do rekompensaty pieniężnej.

        Niniejsza sprawa wymaga zatem od Trybunału zajęcia się problemami związanymi ze współistnieniem genetycznie zmodyfikowanych upraw i otaczającej je tradycyjnej produkcji rolnej. Unijny prawodawca jak na razie zdecydował się, zgodnie z zasadą pomocniczości, pozostawić państwom członkowskim określenie zasad mających zapewnić tę koegzystencję. Tego rodzaju zasady mogą - o czym świadczą przepisy krajowe kluczowe dla sporu przed sądem krajowym - polegać na wprowadzeniu specjalnego reżimu odpowiedzialności w tym zakresie. Zastosowanie takiego reżimu odpowiedzialności, a zwłaszcza stwierdzenie wystąpienia szkody u rolnika, którego produkcja uległa zanieczyszczeniu, może wymagać ustalenia, czy dany produkt powinien czy nie powinien zostać zakwalifikowany jako genetycznie zmodyfikowana żywność, która ze względu na ten charakter podlega obowiązkowi uzyskania zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, nadzoru i etykietowania na podstawie rozporządzenia nr 1829/2003. Kwestia kwalifikacji stanowi jeden z głównych problemów niniejszej sprawy.