Opinia rzecznika generalnego - 10 marca 2011 r. - Brüstle - Sprawa C-34/10

OPINIA RZECZNIKA GENERALNEGO

YVES’A BOTA

przedstawiona w dniu 10 marca 2011 r.(1)

Sprawa C‑34/10

Oliver Brüstle

przeciwko

Greenpeace eV

[wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Bundesgerichtshof (Niemcy)]

Dyrektywa 98/44/WE - Ochrona prawna wynalazków biotechnologicznych - Pozyskiwanie komórek progenitorowych z ludzkich embrionalnych komórek macierzystych - Zdolność patentowa - Wyłączenie „wykorzystywania embrionów ludzkich do celów przemysłowych lub handlowych” - Pojęcia embrionu ludzkiego i wykorzystywania do celów przemysłowych lub handlowych - Poszanowanie zasady godności człowieka

1.        W niniejszej sprawie do Trybunału zwrócono się po raz pierwszy o zajęcie stanowiska w kwestii pojęcia wykorzystywania embrionów ludzkich do celów przemysłowych lub handlowych, o którym mowa w art. 6 ust. 2 lit. c) dyrektywy 98/44/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 6 lipca 1998 r. w sprawie ochrony prawnej wynalazków biotechnologicznych(2).

2.        Celem dyrektywy 98/44 jest stworzenie wspólnotowych ram prawnych dla wynalazków, które mają związek z żywą materią, w szczególności poprzez określenie, które z tych wynalazków mają zdolność patentową, a które są jej pozbawione.

3.        I tak, art. 6 ust. 1 tej dyrektywy stanowi, że wynalazki, których handlowe wykorzystanie byłoby sprzeczne z porządkiem publicznym lub dobrymi obyczajami, są pozbawione zdolności patentowej. Artykuł 6 ust. 2 lit. c) tej dyrektywy podaje wykorzystywanie embrionów ludzkich do celów przemysłowych lub handlowych jako przykład wynalazku, który nie ma zdolności patentowej.

        Zwracając się do Trybunału właśnie w przedmiocie znaczenia i zakresu tego wyłączenia, Bundesgerichtshof (federalny sąd najwyższy, Niemcy) w rzeczywistości zadaje fundamentalne pytanie o to, co należy rozumieć pod pojęciem embrionu ludzkiego, nawet jeżeli odpowiedź na nie winna być udzielona wyłącznie w kontekście dyrektywy 98/44, czyli do celów ochrony wynalazków biotechnologicznych.