Opinia rzecznika generalnego - 30 września 2010 r. - Association Belge des Consommateurs Test-Achats i in. - Sprawa C-236/09

OPINIA RZECZNIKA GENERALNEGO

JULIANE KOKOTT

przedstawiona w dniu 30 września 2010 r.(1).

Sprawa C‑236/09

Association belge des consommateurs Test-Achats ASBL i in.

contre

Royaume de Belgique

[wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Cour constitutionnelle (Belgia)]

Prawa podstawowe - Zwalczanie wszelkich form dyskryminacji - Równe traktowanie mężczyzn i kobiet - Dostęp do towarów i usług oraz dostarczanie towarów i usług - Składki i świadczenia w umowach ubezpieczenia - Czynniki aktuarialne - Użycie płci jako czynnika przy ocenie ryzyka ubezpieczeniowego - Prywatne umowy ubezpieczeń na życie - Artykuł 5 ust. 2 dyrektywy 2004/113/WE

I -    Wprowadzenie

1.        Czy użycie płci osoby ubezpieczonej jako czynnika przy ocenie ryzyka ubezpieczeniowego przy kształtowaniu prywatnych umów ubezpieczeń na życie jest zgodne z prawami podstawowymi Unii? Taka jest istota pytania przedstawionego Trybunałowi w niniejszym postępowaniu prejudycjalnym. Zajmuje się on przy tym po raz pierwszy materialnoprawnymi przepisami dyrektywy 2004/113/WE(2), jednej z tak zwanych dyrektyw dotyczących zwalczania dyskryminacji(3), które ostatnimi czasy wzbudzały wiele kontrowersji.

2.        Artykuł 5 ust. 2 dyrektywy 2004/113 zezwala państwom członkowskim na dopuszczenie różnic związanych z płcią w składkach i świadczeniach w umowach ubezpieczenia, jeśli płeć jest decydującym czynnikiem ryzyka i można to potwierdzić odpowiednimi i dokładnymi danymi aktuarialnymi i statystycznymi. Wiele państw członkowskich skorzystało z tej możliwości w przypadku jednego lub wielu rodzajów ubezpieczeń.

        Belgijski Cour constitutionnelle zmierza jednak obecnie do ustalenia, czy ten przepis dyrektywy jest zgodny ze stojącym wyżej w hierarchii norm przepisem prawa Unii, dokładniej mówiąc z wypływającym z praw podstawowych zakazem dyskryminacji ze względu na płeć. Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym przedstawiony został w kontekście skargi konstytucyjnej wniesionej przez stowarzyszenie konsumenckie Association belge des consommateurs Test-Achats (zwane dalej „Test-Achats”) oraz dwie osoby prywatne w odniesieniu do belgijskiej ustawy transponującej dyrektywę 2004/113.