Opinia rzecznika generalnego - 15 lipca 2010 r. - Josemans - Sprawa C-137/09

OPINIA RZECZNIKA GENERALNEGO

YVES’A BOTA

przedstawiona w dniu 15 lipca 2010 r. (1)

Sprawa C‑137/09

Marc Michel Josemans

przeciwko

Burgemeester van Maastricht

[wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Raad van State (Niderlandy)]

Przestrzeń wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości - Swoboda świadczenia usług - Zakres zastosowania ratione materiae - Sprzedaż środków odurzających - Środek organu administracji lokalnej, na mocy którego prawo wstępu do coffeeshopów mają jedynie osoby zamieszkałe w Niderlandach - Zwalczanie turystyki narkotykowej - Zobowiązania państw członkowskich wynikające z art. 4 TUE i 72 TFUE - Konwencja wykonawcza do układu z Schengen - Artykuł 71 ust. 5 - Ochrona krajowego porządku publicznego i europejskiego porządku publicznego

I -    Wstęp

A -    Ogólne przedstawienie sprawy

1.        Czy gwarantowana w Traktacie o funkcjonowaniu Unii Europejskiej zasada swobodnego przepływu usług ma zastosowanie do sprzedaży środków odurzających? Innymi słowy, czy osoba prowadząca coffeeshop może powołać się na tę zasadę w celu legitymizacji swojej działalności, zaś obywatel państwa członkowskiego może powołać się na tę zasadę w celu udania się na terytorium innego państwa członkowskiego, by zażywać tam środki odurzające?

2.        Za tymi prostymi pytaniami skrywają się inne pytania, o trudniejszym charakterze. Czy chcemy Europy, w której producent, przewoźnik lub dystrybutor mogą bez ograniczeń powoływać się na gwarantowane w traktacie swobody przepływu w celu uprawy, przewozu, oferowania lub też konsumpcji narkotyków? Czy realizowana przez nas przestrzeń wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości ma służyć interesom handlu narkotykami?

3.        Takie są w istocie pytania postawione w niniejszym odesłaniu prejudycjalnym.

        Niniejsza sprawa wpisuje się w ramy zaostrzania polityki tolerancji, którą Królestwo Niderlandów prowadzi w odniesieniu do sprzedaży konopi w coffeeshopach. Burgemeester van Maastricht (burmistrz gminy Maastricht), zdając sobie sprawę z transgranicznych konsekwencji tej polityki i licznych zakłóceń porządku publicznego spowodowanych masowym i rosnącym odwiedzaniem tych lokali, postanowił zastrzec prawo wstępu do wspomnianych lokali jedynie dla osób zamieszkałych w Niderlandach (dalej: „sporny środek”). Gdyby środek ten dotyczył publicznych lokali restauracyjnych, w których sprzedawane są legalne produkty konsumpcyjne, stanowiłby on jaskrawe naruszenie gwarantowanych w traktacie swobód przepływu. Tymczasem niniejsza sprawa dotyczy innej kwestii, gdyż, w przeciwieństwie do snack-barów i pozostałych lokali szybkiej obsługi, w których sprzedawane są napoje i inne dania na wynos, podstawową działalnością coffeeshopów jest sprzedaż środków odurzających, których wprowadzanie do obrotu jest zakazane we wszystkich państwach członkowskich.