Opinia rzecznika generalnego Geelhoed przedstawiona w dniu 27 stycznia 2005 r. - Egon Schempp przeciwko Finanzamt München V. - Sprawa C-403/03., sygn. C-403/03

OPINIA RZECZNIKA GENERALNEGO

L. A. GEELHOEDA

przedstawiona w dniu 27 stycznia 2005 r.(1)

Sprawa C‑403/03

Egon Schempp

przeciwko

Finanzamt München V

(Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Bundesfinanzhof)

Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym - Bundesfinanzhof - Wykładnia art. 12 i 18 ust. 1 WE w odniesieniu do krajowego ustawodawstwa o podatku dochodowym - Odliczenie od dochodu podlegającego opodatkowaniu alimentów na byłego małżonka zobowiązanego do opłacenia podatku od tych kwot - Brak pozwolenia na odliczenie, jeśli były małżonek zamieszkuje w państwie członkowskim, w którym otrzymywane alimenty nie są uznane za dochód podlegający opodatkowaniu

I -    Wprowadzenie

1.     Istotę niniejszej sprawy stanowi kwestia, czy niemiecki obywatel zamieszkujący w Niemczech może powołać się na art. 12 i 18 ust. 1 WE w celu uzyskania pozwolenia na odliczenie w swoim zeznaniu podatkowym dotyczącym podatku dochodowego jako wydatków specjalnych alimentów płaconych na rzecz jego rozwiedzionej żony mającej miejsce zamieszkania w Austrii.

II - Ramy prawne

A -    Uregulowania wspólnotowe

2.     Artykuł 12 WE zakazuje wszelkiej dyskryminacji ze względu na przynależność państwową w zakresie stosowania traktatu WE.

3.     Artykuł 17 WE ustanawia obywatelstwo Unii i nadaje ten status każdej osobie mającej przynależność państwa członkowskiego. Obywatele Unii korzystają z praw i podlegają obowiązkom przewidzianym w traktacie WE.

4.     Artykuł 18 ust. 1 WE gwarantuje prawo każdego obywatela Unii do swobodnego przemieszczania się i przebywania na terytorium państw członkowskich, z zastrzeżeniem ograniczeń i warunków ustanowionych w traktacie i przepisach przyjętych w celu jego wykonania.

B -    Uregulowania prawa niemieckiego

5.     Zgodnie z § 10 ust. 1 pkt 1 Einkommensteuergesetz (ustawy o podatku dochodowym, zwanej dalej „EStG­”) alimenty płacone na rzecz rozwiedzionego małżonka, który w pełni podlega obowiązkowi podatkowemu, mogą zostać odliczone na żądanie płacącego i za zgodą otrzymującego w odniesieniu do lat podatkowych 1994-1997 do wysokości maksymalnie 27 000 DEM. Paragraf 22 ust. 1a EStG przewiduje, że płatności podlegające odliczeniu przez płacącego na podstawie § 10 ust. 1 pkt 1 EStG stanowią dochody podlegające opodatkowaniu po stronie otrzymującego alimenty (według tzw. zasady korespondencji). Do odliczenia alimentów nie jest konieczne, żeby uwzględnienie alimentów dla celów podatkowych faktycznie skutkowało opodatkowaniem otrzymującego. Jeśli otrzymujący alimenty musi zadeklarować płatności dla celów podatkowych, osoba, która je opłaca, zobowiązana jest na podstawie prawa cywilnego do poniesienia należnego od nich podatku dochodowego. Zgodnie z § 1a ust. 1 pkt 1 EStG alimenty na rzecz rozwiedzionego małżonka mogą również zostać odliczone, jeśli otrzymujący podlega ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, ale posiada miejsce zamieszkania (lub zwyczajowe miejsce pobytu) w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej. W odniesieniu do Austrii zasadę tę stosuje się ze skutkiem od roku podatkowego 1994. Jednakże ułatwienie to jest możliwe jedynie, jeśli właściwe zagraniczne władze podatkowe zaświadczyły, że otrzymywane przez byłego małżonka alimenty zostały opodatkowane.