Postanowienie składu 7 sędziów SN z dnia 15 stycznia 2020 r., sygn. III CZP 30/19

W sprawach o zadośćuczynienie dochodzone na podstawie art. 4 ust. 1 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta sąd może - kierując się zasadą słuszności - obciążyć pozwanego całością kosztów, mimo że żądanie powoda uwzględnione zostało tylko w części.

Gazeta Prawna nr 10/2020

Sąd Najwyższy w składzie:

Prezes SN Dariusz Zawistowski (przewodniczący)

SSN Jacek Gudowski

SSN Wojciech Katner

SSN Monika Koba

SSN Grzegorz Misiurek

SSN Henryk Pietrzkowski (sprawozdawca)

SSN Agnieszka Piotrowska

na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 15 stycznia 2020 r., przy udziale Rzecznika Praw Pacjenta, na skutek zagadnienia prawnego przedstawionego przez Rzecznika Praw Pacjenta we wniosku z dnia 16 kwietnia 2019 r., (...),

"Czy w razie częściowego uwzględnienia żądania w przedmiocie zadośćuczynienia pieniężnego (np. z tytułu naruszenia prawa pacjenta, dochodzonego w oparciu o art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, Dz.U. z 2017 r. poz. 1318, z późn. zm.) sąd może włożyć na pozwanego obowiązek zwrotu wszystkich kosztów procesu na podstawie art. 100 zdanie drugie Kodeksu postępowania cywilnego, jako że określenie sumy należnej powodowi zależy od oceny sądu?"

odmawia podjęcia uchwały.

Uzasadnienie

Rzecznik Praw Pacjenta uznał, że istnieją podstawy podjęcia przez Sąd Najwyższy w składzie poszerzonym uchwały mającej na celu rozstrzygnięcie zagadnienia prawnego, czy rozstrzyganie o kosztach na podstawie art. 100 zdanie drugie k.p.c. jest dopuszczalne w razie częściowego uwzględnienia żądania powoda w sprawach o zadośćuczynienie pieniężne dochodzone na podstawie art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (jedn. tekst Dz.U. z 2017 r., poz. 1318 ze zm. - dalej "u.p.p."), jak i na innych podstawach (art. 445 § 1, 446 § 4 i art. 448 k.c). Zgodnie z art. 4 ust. 1 u.p.p., w razie zawinionego naruszenia praw pacjenta sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę na podstawie art. 448 k.c. Wnioskodawca, uzasadniając wniosek wskazał, że w sytuacjach, w których żądania powoda (pacjenta) w sprawach o zapłatę zadośćuczynienia pieniężnego z tytułu wyrządzenia szkody przez podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych zostają uwzględnione w części, sądy "wręcz automatycznie stosują zasadę stosunkowego rozdzielenia kosztów", a "tylko w części przypadków rozważają możliwość skorzystania z reguły wynikającej z art. 100 zdanie drugie k.p.c". W niektórych przypadkach na podstawie art. 102 k.p.c. odstępują od obciążania kosztami powoda, który w sprawie o zadośćuczynienie częściowo uległ przeciwnikowi. Skorzystanie z takiej możliwości bywa uzasadniane charakterem sprawy albo sytuacją życiową powoda.