Wyrok SN z dnia 31 października 2019 r., sygn. l NSK 16/19

1. Prawidłowa wykładnia art. 8 ust. 2 w związku z art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym prowadzi do uznania, że przez niedopuszczalny nacisk należy rozumieć wykorzystanie przewagi względem konsumenta w celu wywarcia na niego presji, także bez użycia siły fizycznej lub groźby jej użycia, w sposób znacznie ograniczający zdolność konsumenta do podjęcia świadomej decyzji. Niedopuszczalny nacisk przedsiębiorcy może być, przy tym, realizowany nie tylko poprzez wyłączenie możliwości dokonania przez konsumenta wyboru, lecz również poprzez ograniczenie swobody, jaką konsument powinien dysponować podejmując decyzję. Ustawodawca poprzez posługiwanie się pojęciami "swobody wyboru" oraz "świadomej decyzji" wyraźnie wskazuje, że eliminacji z obrotu gospodarczego powinny podlegać działania przedsiębiorców skutkujące wyłączeniem albo ograniczeniem autonomii kontraktowej konsumentów. Niedopuszczalny nacisk należy jednocześnie rozumieć jako celowe oddziaływanie przedsiębiorcy na konsumenta, zmierzające do skłonienia go nielegalnymi lub sprzecznymi z dobrymi obyczajami metodami do podjęcia decyzji dotyczącej transakcji, której bez takich działań i towarzyszącej im presji konsument by nie podjął.

2. Podczas wizyty kuriera, w trakcie której konsument ma podjąć ostateczną decyzję o wyborze oferty przedsiębiorcy składając podpis na umowie o świadczenie usług telekomunikacyjnych, jego swoboda wyboru nie zostaje ograniczona. O ograniczeniu takim można byłoby mówić tylko wówczas, gdyby kurier swoim zachowaniem (wynikającym zwłaszcza z ustaleń między przedsiębiorcą świadczącym usługi telekomunikacyjne, a firmą kurierską) oddziaływał dodatkowymi środkowymi nieuczciwymi środkami na podjęcie przez konsumenta ostatecznej decyzji o związaniu się umową o świadczenie usług telekomunikacyjnych. Natomiast w sytuacji, gdy przedsiębiorca ustala wstępnie z konsumentem warunki, na jakich będzie świadczył mu usługi w przypadku zawarcia stosownej umowy, a następnie przedstawia do podpisania umowę i wzorce umów, z których wynika, że warunki świadczenia usługi odpowiadają warunkom ustalonym wcześniej i zaakceptowanym przez konsumenta, nawet w przypadku niemożności rzetelnego zapoznania się z treścią doręczonych wzorców umowy w czasie trwania wizyty kuriera, nie można mówić, że konsument podejmuje pod presją obecności kuriera decyzję dotyczącą transakcji, której inaczej by nie podjął.