Wyrok SN z dnia 22 października 2019 r., sygn. I PK 141/18

1. Wprowadzony przez pracodawcę jednostronną czynnością prawną tzw. Program Dobrowolnych Odejść nie jest źródłem prawa pracy w rozumieniu art. 9 § 1 k.p., jeżeli nie jest ani opartym na ustawie porozumieniem zbiorowym (porozumieniem zawartym przez pracodawcę z partnerem społecznym, czyli związkami zawodowymi), ani opartym na ustawie regulaminem określającym prawa i obowiązki stron stosunku pracy (powszechnie obowiązujące prawo pracy nie przewiduje wydania przez pracodawcę regulaminu dobrowolnych odejść).

2. Prawo pracy nie zabrania pracodawcy składania różnego rodzaju ofert czy też propozycji pracownikom (np. w postaci programu dobrowolnych odejść), pod warunkiem, że nie są one dla nich mniej korzystne niż przepisy prawa pracy.

3. Pracownik nie ma roszczenia o rozwiązanie z nim stosunku pracy przez pracodawcę z przyczyn dotyczących pracodawcy (niedotyczących pracownika) w celu uzyskania świadczeń przedemerytalnych.

4. Ani w przypadku wprowadzenia programu dobrowolnych odejść, ani w przypadku uruchomienia przez pracodawcę formalnej procedury zwolnień grupowych, pracownik nie ma roszczenia o rozwiązanie z nim stosunku pracy. W ramach zwolnień grupowych inicjatywa rozwiązania stosunku pracy zawsze wychodzi od pracodawcy, a nie od pracownika.

Biuletyn SN Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych nr 11-12/2019

Sam brak uzasadnienia na piśmie decyzji pracodawcy o odmowie objęcia pracownika programem dobrowolnych odejść nie jest dyskryminacją. Nie narusza też art. 8 k.p. w związku z art. 11¹ k.p.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Katarzyna Gonera (przewodniczący, sprawozdawca)

SSN Maciej Pacuda

SSN Krzysztof Staryk

w sprawie z powództwa J. W. przeciwko P. Spółce Akcyjnej w W. o zobowiązanie i ustalenie, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 22 października 2019 r., skargi kasacyjnej powódki od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Ł. z dnia 12 grudnia 2017 r., sygn. akt VIII Pa (...),