Wyrok SN z dnia 4 kwietnia 2019 r., sygn. III UK 101/18

1. W zakresie ubezpieczeń społecznych syndyk masy upadłości nie jest żadną z osób wymienionych w art. 8 ust. 6 ustawy systemowej, a podstawę podlegania przez niego ubezpieczeniom społecznym stanowi art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy systemowej w związku z art. 157 ust. 4 Prawa upadłościowego.

2. Wobec syndyków podlegających ubezpieczeniom społecznym na podstawie art. 157 ust. 4 Prawa upadłościowego nie można było stosować wszystkich regulacji właściwych dla osób prowadzących działalność gospodarczą, ponieważ syndyk masy upadłości był jedynie osobą prowadzącą działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy systemowej, a nie osobą prowadzącą działalność gospodarczą w oparciu o przepisy ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

3. Nie znajduje akceptacji stanowisko, że granice czasowe wyznaczające obowiązek podlegania ubezpieczeniom społecznym syndyka masy upadłości, nadzorcy sądowego bądź zarządcy, stosownie do art. 157 ust. 4 Prawa upadłościowego, wyznacza automatycznie data uzyskania licencji syndyka, a nie faktyczne rozpoczęcie sprawowania tej funkcji, co wiąże się z wydaniem przez sąd upadłościowy orzeczenia na podstawie, którego dana osoba posiadająca licencję syndyka (obecnie doradcy restrukturyzacyjnego) zostaje wyznaczona do pełnienia funkcji syndyka, nadzorcy sądowego bądź zarządcy.

4. Art. 18a ustawy systemowej dotyczy jedynie osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych (art. 8 ust. 6 pkt 1 ustawy systemowej), a nie wszystkich ubezpieczonych prowadzących działalność. Zatem nie mogą z tych preferencji korzystać twórcy i artyści, osoby prowadzące działalność w zakresie wolnego zawodu, wspólnicy jednoosobowej spółki z o.o. oraz wspólnicy spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej, a także osoby prowadzące niepubliczną szkołę, placówkę lub ich zespół na podstawie przepisów o systemie oświaty.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie: