Wyrok SN z dnia 20 grudnia 2019 r., sygn. II CSK 501/18

Żaden przepis prawa nie wymagają, by list przewozowy stanowił fizycznie jeden dokument. Zgodnie z art. 35 ust. 1 u.p.p. przesyłkę towarową stanowią rzeczy przyjęte do przewozu na podstawie jednego listu przewozowego lub innego dokumentu przewozowego, zwanego dalej także "listem przewozowym". Oznacza to, że list przewozowy jest wystawiany na jedną przesyłkę, tzn. treść listu określa ("konstytuuje"), co stanowi przesyłkę towarową. Z cytowanego przepisu nie wynika natomiast, że list musi przybrać postać jednego dokumentu. Celem tego rodzaju dokumentacji jest potwierdzenie treści umowy przewozu, a liczba dokumentów, za pomocą których osiąga się ten cel, nie jest istotna. W aktualnym stanie prawnym list przewozowy pełni rolę wyłącznie dowodową oraz informacyjną i ma fakultatywny oraz odformalizowany charakter; dopuszczalne jest wystawienie go w formie przekazu elektronicznego czy niepodpisanego wydruku komputerowego.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Beata Janiszewska (przewodniczący, sprawozdawca)

SSN Marcin Krajewski

SSN Joanna Misztal-Konecka

w sprawie z powództwa B. K. przeciwko (...) Towarzystwu Ubezpieczeń (...) Spółce Akcyjnej w S. o zapłatę, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 20 grudnia 2019 r., skargi kasacyjnej strony pozwanej od wyroku Sądu Apelacyjnego w (...) z dnia 15 listopada 2017 r., sygn. akt I ACa (...),

1. oddala skargę kasacyjną,

2. zasądza od (...) Towarzystwa Ubezpieczeń (...) Spółki Akcyjnej w S. na rzecz B. K. kwotę 5400 (pięć tysięcy czterysta) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Powódka B. K. wystąpiła przeciwko pozwanej - (...) Towarzystwu Ubezpieczeń (...) S.A. w S. o zasądzenie tytułem odszkodowania za niewykonanie umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej kwoty 275 096,25 zł wraz z bliżej oznaczonymi odsetkami. Sąd Okręgowy w P. uwzględnił powództwo w całości, a Sąd Apelacyjny w (...) oddalił apelację pozwanej.

Rozstrzygnięcie Sądu Apelacyjnego zostało oparte na podzielonych przez ten Sąd ustaleniach Sądu Okręgowego, że powódka prowadząca działalność gospodarczą jako przewoźnik zawarła z pozwaną umowę ubezpieczenia swej odpowiedzialności cywilnej (OC) za szkody powstałe w okresie od 30 stycznia 2010 r. do 29 stycznia 2011 r. W dotyczących tej umowy Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia (OWU) wskazano (§ 4 ust. 1), że przedmiotem ubezpieczenia jest odpowiedzialność cywilna ubezpieczonego za powstałą w okresie ubezpieczenia utratę, ubytek lub uszkodzenie przesyłki towarowej w krajowym transporcie samochodowym, którą ubezpieczający ponosi zgodnie z przepisami ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. prawo przewozowe (t.j. Dz. U. z 2017 r. poz. 1983 z późn. zm., dalej: u.p.p.). Stosownie do § 4 ust. 2 OWU przesyłkę towarową stanowiły rzeczy przyjęte do przewozu na podstawie listu przewozowego lub innego dokumentu przewozowego wystawionego na ubezpieczającego, a ubezpieczyciel był wolny od odpowiedzialności, jeżeli ubezpieczający lub osoba, za którą ubezpieczający ponosi odpowiedzialność, wyrządziła szkodę umyślnie (§ 5 ust. 1 OWU). Osoby, za które ubezpieczający ponosi odpowiedzialność, zdefiniowano w § 3 ust. 9 OWU jako "osoby, którym ubezpieczający powierza wykonanie przewozu lub za pomocą których przewóz wykonuje". OWU dopuszczały posługiwanie się przez ubezpieczoną innymi przewoźnikami (podprzewoźnictwo).