Postanowienie SN z dnia 12 września 2019 r., sygn. V CSK 322/18

Stosunkowo długi termin posiadania wymagany do zasiedzenia służebności gruntowej i przesyłu (dwadzieścia i trzydzieści lat), gwarantuje zarówno właścicielowi, jak i użytkownikowi wieczystemu możliwość przeciwstawiania się posiadaniu nieruchomości przez podmiot zmierzający do zasiedzenia. Nie można zaakceptować stanowiska, że po ustanowieniu użytkowania wieczystego właściciel przestaje weryfikować dane na temat stanu faktycznego, w jakim pozostaje nieruchomość i nie ma wiedzy o tym, kto i w jakim zakresie z niej korzysta. Wybudowanie na nieruchomości trwałego i widocznego urządzenia, w tym przesyłowego, służącego posiadaczowi służebności do jej wykorzystania w sposób mogący finalnie prowadzić do zasiedzenia, niewątpliwie wpływa na cechy fizyczne nieruchomości determinujące jej wartość, w nawiązaniu do której właściciel określa stawki opłat rocznych za użytkowanie wieczyste. Urządzenia te zwiększają wartość nieruchomości albo ją obniżają, wpływając na obligacyjny aspekt relacji między właścicielem i użytkownikiem wieczystym.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Marta Romańska (przewodniczący, sprawozdawca)

SSN Wojciech Katner

SSN Karol Weitz

w sprawie z wniosku T.-Sp. z o.o. z siedzibą w K. przy uczestnictwie (...) Spółdzielni Mieszkaniowej z siedzibą w K. i Gminy K. o zasiedzenie służebności gruntowej o treści służebności przesyłu, po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Cywilnej w dniu 12 września 2019 r., skargi kasacyjnej wnioskodawcy od postanowienia Sądu Okręgowego w K. z dnia 18 stycznia 2018 r., sygn. akt IV Ca (...),

uchyla zaskarżone postanowienie i sprawę przekazuje Sądowi Okręgowemu w K. do ponownego rozpoznania i orzeczenia o kosztach postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wnioskodawca T. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w K. wniósł o stwierdzenie, że jego poprzednik prawny Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej w K. nabył z dniem 27 maja 2000 r., przez zasiedzenie, służebność gruntową odpowiadającą służebności przesyłu, której treścią jest uprawnienie do przebiegu i pozostawienia sieci ciepłowniczej zgodnie z jej przeznaczeniem, przesyłania nią ciepła, dostępu do niej w celu konserwacji, naprawy, inspekcji, usuwania usterek i awarii, remontu, wymiany zniszczonych elementów oraz odbudowy, a także obowiązek każdoczesnego właściciela/użytkownika wieczystego powstrzymywania się od działań, które uniemożliwiłyby dostęp do sieci ciepłowniczej na nieruchomości objętej księgą wieczystą (...), prowadzoną przez Sąd Rejonowy w K., składającej się z działek nr 1/39, na której zlokalizowany jest odcinek sieci ciepłowniczej kanałowej 2x Cn 125 (powierzchnia służebności 30 m), odcinek sieci ciepłowniczej kanałowej 2x Cw 65 (powierzchnia służebności 6 m), odcinek sieci ciepłowniczej kanałowej 2x Cn 80 (powierzchnia służebności 6 m) i z działki nr 2/230, na której zlokalizowany jest odcinek sieci ciepłowniczej kanałowej 2x Dn 80 (powierzchnia służebności 20,2 m), budynek sieci ciepłowniczej kanałowej 2x Dn 100 (powierzchnia służebności 27,2 m2 ), odcinek sieci ciepłowniczej kanałowej 2x Dn 125 (powierzchnia służebności 8,6 m 2), łącznie z siecią ciepłowniczą kanałową 2x Dn 100 (powierzchnia służebności 8 m), obie w obrębie 0002, B.-Z., stanowiącej własność Gminy K. i pozostającej w użytkowaniu wieczystym (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w K.