Postanowienie SN z dnia 11 stycznia 2019 r., sygn. V CSK 523/17

Wyrok podlegający ogłoszeniu, a nieogłoszony, jest wyrokiem nieistniejącym w znaczeniu prawnoprocesowym. Tylko najpoważniejsze uchybienia formalne, popełnione przy wydawaniu wyroku mogą być przyczyną uznania jego nieistnienia. Pojęciem wyroków nieistniejących obejmuje się na ogół tylko takie wyroki, które wydane zostały przez osoby nieuprawnione (niebędące sędziami), wydane bez żadnego postępowania (w nieistniejących procesach) i wyroki pozbawione zasadniczych cech, które według ustawy powinien posiadać wyrok (np. niezawierające żadnego rozstrzygnięcia lub których sentencji skład sądu nie podpisał) oraz wyrok, który nie został ogłoszony.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Bogumiła Ustjanicz (przewodniczący, sprawozdawca)

SSN Krzysztof Strzelczyk

SSN Maria Szulc

w sprawie z wniosku Syndyka masy upadłości Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej "(...)" w upadłości z siedzibą w D. przy uczestnictwie A. S. o wpis do księgi wieczystej nr (...), po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 11 stycznia 2019 r., skargi kasacyjnej wnioskodawcy od postanowienia Sądu Okręgowego w C. z dnia 25 maja 2017 r., sygn. akt VI Ca (...),

uchyla zaskarżone postanowienie i przekazuje sprawę Sądowi Okręgowemu w C. do ponownego rozpoznania.

Uzasadnienie

Referendarz Sądowy w Sądzie Rejonowym w C. X Wydziale Zamiejscowym w K. postanowieniem z dnia 2 stycznia 2017 r. oddalił wniosek Syndyka masy upadłości Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo- Kredytowej "(...)" w upadłości w D. o wpis hipoteki przymusowej w celu zabezpieczenia zapłaty należności stwierdzonej tytułem wykonawczym - nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 1 kwietnia 2016 r. wydanym przez Sąd Rejonowy w L, któremu została nadana postanowieniem tego Sądu z dnia 3 listopada 2016 r.

klauzula wykonalności. Wskazał, że zarówno skład Sądu w postępowaniu upominawczym, jak i w postępowaniu klauzulowym był sprzeczny z prawem, ponieważ obydwa orzeczenia zostały wydane przez "Sąd Rejonowy w L. w składzie: Referendarz sądowy (...)". Referendarze nie mogą rozpoznawać spraw w składzie sądu pierwszej instancji, a zatem orzeczenia te należało uznać jako nieistniejące.