Postanowienie SN z dnia 11 czerwca 2019 r., sygn. I CSK 405/18

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Dariusz Dończyk (przewodniczący)
‎SSN Marta Romańska
‎SSN Katarzyna Tyczka-Rote (sprawozdawca)

‎w sprawie z wniosku […], P. B., […],
‎przy uczestnictwie B. P. i D. P.
‎o zniesienie współwłasności,
‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 11 czerwca 2019 r.,
‎skarg kasacyjnych uczestniczek B. P. i D. P.
‎od postanowienia Sądu Okręgowego w W.
‎z dnia 5 października 2017 r., sygn. akt V Ca […],

1. uchyla zaskarżone postanowienie w punkcie I.1), co do oznaczenia podmiotu nabywającego lokal mieszkalny oznaczony numerem 17 i zmienia podpunkt I.b) postanowienia Sądu Rejonowego w W. z dnia 31 stycznia 2014 r. odnoszący się do tego lokalu w ten sposób, że ustala, iż nabywa go w całości wraz z pomieszczeniem przynależnym, balkonem i udziałami w ułamku 4453/334217 P. R. B.,

2. oddala skargi kasacyjne uczestniczek w zakresie, w którym ich przedmiotem jest zaskarżenie postanowienia oddalającego apelacje uczestniczek w części zaskarżającej zaniechanie ustanowienia służebności gruntowej parkingu,

3. uchyla zaskarżone postanowienie w punkcie I.3) tj. w części zmieniającej podpunkt I.b) postanowienia Sądu Rejonowego w W. z dnia 31 stycznia 2014 r. co do lokali użytkowych U1 i U2, a ponadto w części oddalającej apelacje obydwu uczestniczek (pkt II zaskarżonego postanowienia - z wyłączeniem części objętej pkt 2. niniejszego postanowienia) oraz w części orzekającej o kosztach postępowania (pkt III) i w tym zakresie przekazuje sprawę Sądowi Okręgowemu w W. do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania kasacyjnego.

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 31 stycznia 2014 r. Sąd Rejonowy w W. zniósł współwłasność nieruchomości położonej w W. przy ul. […], oznaczonej w ewidencji jako działki 192, 158/1, 194, 193, o powierzchni 2897 m, zabudowanej sześciokondygnacyjnym budynkiem mieszkalnym wielorodzinnym, w ten sposób, że ustanowił odrębną własność lokali mieszkalnych oznaczonych numerami 1-42 i lokalu użytkowego oznaczonego numerem U3 wraz z odpowiednimi udziałami w nieruchomości wspólnej (pkt I a postanowienia), przyznał prawo do wydzielonych lokali poszczególnym wnioskodawcom i uczestniczkom, tj. osobom, którzy zamieszkiwały lokale mieszkalne lub korzystały z lokalu użytkowego (pkt I b postanowienia), pozostałe pomieszczenia znajdujące się w budynku pozostawił jako elementy części wspólnych nieruchomości (pkt I c postanowienia). Sąd stwierdził, że zniesienie współwłasności następuje bez obowiązku dokonywania przez współwłaścicieli wzajemnych spłat i dopłat. Ponadto orzekł o kosztach postępowania, stosując zasadę z art. 520 § 1 k.p.c. Ustalił, że wnioskodawcy oraz uczestniczki postępowania są wpisanymi do księgi wieczystej współwłaścicielami nieruchomości przy ul. […]. Od dnia 20 czerwca 2000 r. obowiązuje między nimi umowny podział nieruchomości quoad usum - poszczególnym współwłaścicielom oddane zostały do wyłącznego korzystania zajmowane przez nich samodzielne lokale z piwnicami. Ponadto w budynku znajdują się lokale użytkowe U1, U2 i U3. Ten ostatni wykorzystują osoby będące współwłaścicielami nieruchomości, natomiast lokale U1 i U2 są wynajmowane, a wpływy z czynszu przeznaczane są na potrzeby związane z utrzymaniem nieruchomości. Sąd Rejonowy wyjaśnił, że zastosował art. 211, 212 k.c. i nast. k.c. oraz z art. 623 k.p.c., a także art. 7 ust. 1 i art. 11 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (jedn. tekst: Dz.U. z 2000 r., Nr 80, poz. 903 ze zm. - w wersji obowiązującej w dniu orzekania - dalej ustawa powoływana jest jako „u.w.l.”), uznając podział fizyczny nieruchomości pozostającej we współwłasności przez wyodrębnienie nieruchomości lokalowych za dopuszczalny i podstawowy sposób zniesienia jej współwłasności. Sąd ustalił powierzchnie lokali na podstawie załączonych do wypisów z kartotek lokali, ponieważ biegły nie miał dostępu do wszystkich lokali i częściowo opierał się na dokumentach. Do powierzchni lokali nie wliczył balkonów i loggii, uznając je za części konstrukcji i elewacji budynku.