Orzeczenie
Wyrok SN z dnia 17 października 2018 r., sygn. II PK 174/17
Sygn. akt II PK 174/17
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Jolanta Frańczak (przewodniczący)
SSN Zbigniew Korzeniowski (sprawozdawca)
SSN Krzysztof Rączka
w sprawie z powództwa M. P.
przeciwko Bankowi (…) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W.
o odszkodowanie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 17 października 2018 r.,
skargi kasacyjnej powoda od wyroku Sądu Okręgowego w W.
z dnia 5 stycznia 2017 r., sygn. akt XXI Pa (…),
I. oddala skargę kasacyjną,
II. zasądza od powoda M. P. na rzecz strony pozwanej 5.625 zł (pięć tysięcy i sześćset dwadzieścia pięć zł) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu kasacyjnym.
UZASADNIENIE
Powód M. P. dochodził od pozwanego Banku (…) SA w W. odszkodowania z tytułu bezprawnego rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia.
Sąd Rejonowy uwzględnił żądanie do kwoty 225.000 zł (trzymiesięcznego wynagrodzenia) z odsetkami od 9 lutego 2015 r. a dalej idące żądanie oddalił, orzekając również o kosztach procesu.
Sąd Okręgowy w W. na skutek apelacji stron zmienił orzeczenia o kosztach oraz oddalił apelacje powoda i pozwanego w pozostałym zakresie.
Powód był prezesem pozwanego Banku zatrudnionym na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony zawartej 9 maja 2007 r. Wynagrodzenie zasadnicze wynosiło 75.000 zł. Strony ustaliły, że umowa o pracę mogła być rozwiązana za sześciomiesięcznym okresem wypowiedzenia. Stosunek pracy ustał 17 kwietnia 2012 r. w wyniku rozwiązania umowy o pracę przez pozwanego pracodawcę bez wypowiedzenia (art. 30 § 1 pkt 3 k.p.). Na początku 2012 r. pojawił się wewnętrzny konflikt w zarządzie Banku. Rada nadzorca 3 kwietna 2012 r. zawiesiła powoda w czynnościach. 17 kwietnia 2012 r. rozwiązała z powodem umowę o pracę w trybie art. 52 k.p., wskazując jako przyczynę prowadzenie spraw banku w sposób narażający na ryzyko poważnych strat finansowych, zarządzanie bankiem w sposób generujący nieuzasadnione koszty i pogarszający wynik finansowy; zawieranie umów z podmiotami gospodarczymi powiązanymi z osobami najbliższymi dla powoda bez zabezpieczenia interesów pozwanego banku. Sąd Rejonowy dokonał szeregu ustaleń faktycznych. Za zasadny uznał jednak zarzut powoda, że wskazana przyczyna rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia została sformułowana przez pracodawcę w sposób niedostatecznie konkretny i zrozumiały dla powoda, który nie wiedział, na czym miały polegać postawione zarzuty. Z okoliczności sprawy wynika, że szczegółowe motywy zwolnienia nie były powodowi znane. Nie został zapoznany z wynikami audytu doraźnego, a stanowisko rady nadzorczej zostało przedstawione mu ustnie. Pozwany naruszył art. 30 § 4 k.p. i na tej podstawie roszczenie z art. 56 § 1 k.p. było zasadne. Ponadto powód nie dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych. Pozwany nie udowodnił żadnego samodzielnego zachowania powoda, które stanowiłoby zagrożenie dla interesów banku. Mieszkanie i stanowisko postojowe mogło być zakupione w trybie zamówienia z wolnej ręki, decyzję podjął cały zarząd. Kredyt dla spółki E. ostatecznie nie został udzielony, a wniosek kredytowy był rozpatrywany zgodnie z obowiązującymi procedurami. Również finasowanie spółki A. odbywało się zgodnie z procedurami i było poprzedzone oceną ryzyka kredytowego. Pozwany nie udowodnił, że umowy na usługi i dostawy naraziły bank na ryzyko poważnych start finansowych, nie zabezpieczały interesów pozwanego banku, a powód wpływał na ich zawieranie i zawierał je samodzielnie bez uprzedniej zgody zarządu. Samochody, podobnie jak mieszkanie, były zakupione w celu prowadzenia działalności bankowej. Pozwany wskazując nieprawdziwą przyczynę rozwiązania umowy nadużył swojego prawa i naruszył zasady współżycia społecznego. Powodowi należało zasądzić odszkodowanie z art. 58 k.p. w wysokości wynagrodzenia za 3 miesiące (art. 36 § 1 pkt 3 k.p.). Sześciomiesięczny okres wypowiedzenia umowy nie był równoznaczny z wyższym odszkodowaniem, gdyż nie postanowiono jednocześnie, że odszkodowanie będzie wyższe niż w Kodeksie pracy. Powód roszczenie o odsetki zgłosił dopiero w piśmie procesowym z 9 lutego 2015 r. i dlatego zasądzenia odsetek mógł żądać dopiero od tego dnia.