Postanowienie SN z dnia 13 listopada 2018 r., sygn. II UK 351/17

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Krzysztof Rączka (przewodniczący)
‎SSN Zbigniew Korzeniowski (sprawozdawca)
‎SSN Maciej Pacuda

w sprawie z wniosku J. S.
‎przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych […] Oddział w W. Wydział Realizacji Umów Międzynarodowych
‎o wypłatę emerytury w wysokości proporcjonalnej,
‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 13 listopada 2018 r.,
‎skargi kasacyjnej organu rentowego od wyroku Sądu Apelacyjnego w […]
‎z dnia 10 kwietnia 2017 r., sygn. akt III AUa […],

odracza wydanie orzeczenia i przekazuje powiększonemu składowi Sądu Najwyższego do rozstrzygnięcia następujące zagadnienie prawne:

czy wysokość emerytury proporcjonalnej, ustalonej zgodnie z art. 9 ust. 4 w związku z ust. 3 umowy o zabezpieczeniu społecznym między Rzecząpospolitą Polską a Stanami Zjednoczonymi Ameryki z 2 kwietnia 2008 r. (Dz.U. z 2009 r. Nr 46, poz. 374), jest korzystniejsza tylko wtedy, gdy jest wyższa od wysokości emerytury pełnej, ustalonej wyłącznie na podstawie okresów ubezpieczenia zgromadzonych na podstawie przepisów prawa Rzeczypospolitej Polskiej, czy też ubezpieczony może wybrać w Polsce emeryturę proporcjonalną jako korzystniejszą ze względu na amerykańskie przepisy o redukcji świadczeń (Windfall Elimination Provision)?

UZASADNIENIE

Sąd Apelacyjny w […] wyrokiem z 10 kwietnia 2017 r. sprostował niedokładność w oznaczeniu przedmiotu sprawy w wyroku Sądu Okręgowego w W. z 21 października 2015 r. w ten sposób, że w miejsce: „o prawo do polskiej emerytury” wpisał „o wypłatę emerytury w wysokości proporcjonalnej” i oddalił apelację skarżącego pozwanego organu rentowego. Sporne było czy wnioskodawca J. S. ma prawo do emerytury proporcjonalnej na podstawie art. 9 ust. 4 Umowy o zabezpieczeniu społecznym między Rzecząpospolitą Polską a Stanami Zjednoczonymi z 2 kwietnia 2008 r. Pozwany decyzją z 24 marca 2015 r. odmówił mu tej emerytury, gdyż jest mniej korzystna niż pełna polska emerytura (art. 9 ust. 3 Umowy). Sąd Okręgowy uwzględnił odwołanie wnioskodawcy i zmienił decyzję pozwanej w ten sposób, że od marca 2015 r. zawiesił wypłatę emerytury pełnej i podjął wypłatę emerytury proporcjonalnej. Wnioskodawca uzyskał emeryturę obliczoną wyłącznie na podstawie zatrudnienia w Polsce (decyzją z 2 września 2013 r.). Potem na jego wniosek pozwany ustalił mu emeryturę proporcjonalną obliczoną na podstawie zatrudnienia w Polsce i w USA, którą zawiesił, kontynuując wypłatę emerytury obliczonej na podstawie wyłącznie polskich okresów ubezpieczenia (decyzja z 6 maja 2014 r.). 10 lutego 2015 r. wnioskodawca wniósł o wypłatę emerytury proporcjonalnej zamiast pełnej, której pozwany odmówił decyzją z 24 marca 2015 r. Sąd Okręgowy ocenił, że to, które świadczenie jest korzystniejsze najlepiej jest w stanie ocenić sam świadczeniobiorca. Świadczenie w wyższej wysokości nie musi oznaczać dla świadczeniobiorcy świadczenia korzystniejszego. Ustawodawca używając nieprecyzyjnego określenia „korzystniejsze” nie miał na uwadze jedynie wysokości świadczenia, gdyż wówczas użyłby stwierdzenia „ostrego”, jakim byłoby określenie „wyższe”. Dla świadczeniobiorcy korzystniejsze może być świadczenie niższe, jeżeli faktycznie może przynieść w perspektywie wyższe korzyści. Wnioskodawca wybierając świadczenie proporcjonalne uniknąłby potrąceń świadczenia emerytalnego dokonywanych przez stronę amerykańską na podstawie tamtejszych przepisów. Art. 95 i 97 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS umożliwiły wnioskodawcy prawo wyboru świadczenia proporcjonalnego jako korzystniejszego.