Wyrok SN z dnia 9 listopada 2018 r., sygn. V CSK 640/17

Sygn. akt V CSK 640/17

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Marta Romańska (przewodniczący)
‎SSN Paweł Grzegorczyk
‎SSN Anna Kozłowska (sprawozdawca)

Protokolant Barbara Kryszkiewicz

w sprawie z powództwa M. […] spółki jawnej w C.
‎przeciwko D. Ł.
‎o zapłatę,
‎po rozpoznaniu na rozprawie

w Izbie Cywilnej w dniu 9 listopada 2018 r.,
‎skargi kasacyjnej strony powodowej

od wyroku Sądu Apelacyjnego w […]
‎z dnia 24 sierpnia 2017 r., sygn. akt I ACa […],

uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi Apelacyjnemu w […] do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania kasacyjnego.

UZASADNIENIE

W pozwie skierowanym przeciwko D. Ł., powódka, M. […] spółka jawna w C., domagała się ustalenia, że postanowienia § 14 ust. 1 i 2 umowy nr […] zawartej przez strony w dniu 30 czerwca 2015 r. są bezwzględnie nieważne, wobec ich sprzeczności z art. 353 k.c. i art. 483 k.c. W ocenie powódki, wskazane postanowienie umowne, jako przewidujące możliwość naliczenia kar umownych za opóźnienie w oddawaniu poszczególnych etapów inwestycji, której dotyczyła umowa, tzw. „kamieni milowych” oraz za opóźnienie w oddaniu kompletnego przedmiotu umowy, pozostają w sprzeczności z powołanymi przepisami, umożliwiają bowiem obciążenia dłużnika karami umownymi za działania lub zaniechania wierzyciela, podczas gdy art. 483 k.c. zezwala na obciążenie karą umowną jedynie w przypadku niewykonania lub nieprawidłowego wykonania zobowiązania przez dłużnika. Ponadto, konstrukcja zapisów umowy pozwala na jednoczesne obciążenie wykonawcy karami umownymi za opóźnienia w oddawaniu kolejnych etapów, jaki i w oddaniu kompletnego przedmiotu umowy, co skutkuje ich wielokrotnym naliczaniem za to samo zdarzenie. Prócz tego kary miały być naliczane nie za opóźnienie w wykonaniu prac, ale za opóźnienie w ich „oddaniu”, a jest to okoliczność, na którą wpływ miał również pozwany jako zleceniodawca, nadto kary miały spełniać wyłącznie funkcję represyjną, a nie odszkodowawczą, co jest sprzeczne z ich istotą.