Postanowienie SN z dnia 20 kwietnia 2017 r., sygn. II CSK 505/16

Zasada reformationis in peius obowiązuje także w postępowaniu nieprocesowym, jednak z odpowiednim zastosowaniem, to znaczy prowadzącym do jej wyłączenia lub też istotnej modyfikacji, jeżeli przemawia za tym charakter danej sprawy (art. 13 § 2 k.p.c.). Wiadome jest, że w zakresie spraw rozpoznawanych w trybie nieprocesowym występuje niejednorodność, dlatego każdy rodzaj spraw wymaga osobnego rozpatrzenia pod kątem zakresu zastosowania art. 384 k.p.c. Wtedy zwłaszcza, gdy rodzaj spraw wskazuje na rozbieżne interesy uczestników postępowania, a zatem na spór między nimi, który rozstrzygany przez sąd może dać rezultat korzystny tylko dla jednej strony spośród uczestników postępowania, zastosowanie powołanego przepisu nabiera znaczenia takiego jak w procesie. Sprawy sądowe o ustanowienie służebności, jako ograniczonego prawa rzeczowego mają dla uczestników postępowania charakter sporny, dlatego ma do nich co do zasady zastosowanie zasada reformationis in peius (art. 384 w związku z art. 13 § 2 k.p.c.).

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Henryk Pietrzkowski (przewodniczący)

SSN Marian Kocon (sprawozdawca)

SSN Katarzyna Tyczka-Rote

w sprawie z wniosku M. S. przy uczestnictwie O. Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. o ustanowienie służebności przesyłu, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 20 kwietnia 2017 r., skargi kasacyjnej uczestnika postępowania od postanowienia Sądu Okręgowego w P. z dnia 29 marca 2016 r.,