Wyrok SN z dnia 16 listopada 2016 r., sygn. I CSK 754/15

Jeżeli w postępowaniu administracyjnym toczącym się na podstawie art. 256 Prawa o szkolnictwie wyższym powstałoby zagadnienie ważności umowy, a więc tzw. zagadnienie wstępne, wówczas postępowanie administracyjne mogło być zawieszone do czasu zakończenia postępowania rozstrzygającego ważności umowy (art. 97 § 1 pkt 4 k.p.a.), w przypadku zaś wydania decyzji, wyrok wydany w procesie o ustalenie, o ile uwzględniałby powództwo, mógłby stanowić podstawę wznowienia. Ustalenie ważności/nieważności umowy ustanowienia użytkowania wieczystego nie oznacza więc, że sąd miałby prowadzić postępowanie zmierzające do badania prawidłowości podjęcia decyzji administracyjnej, ale że w ramach przysługującej mu wyłącznej kompetencji rozstrzyga kwestię materialnoprawną jaką jest spór o prawo.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Anna Kozłowska (przewodniczący, sprawozdawca)

SSN Marian Kocon

SSN Władysław Pawlak

w sprawie z powództwa E. K., K. K., M. K. i N. K. przeciwko Akademii (...) im. J. w W. oraz Skarbowi Państwa reprezentowanemu przez Prezydenta (...) i Wojewodę X. o stwierdzenie nieważności czynności prawnej i ustalenie, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 16 listopada 2016 r., skargi kasacyjnej powodów od wyroku Sądu Okręgowego w W. z dnia 17 czerwca 2015 r., sygn. akt V Ca (...),

1. uchyla zaskarżony wyrok (punkty 1. i 2.) i sprawę w zakresie w jakim dotyczy ustalenia nieważności umowy z dnia 27 marca 1998 r. ustanowienia użytkowania wieczystego gruntu oraz przeniesienia własności budynków przekazuje Sądowi Okręgowemu w W. do ponownego rozpoznania pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania kasacyjnego,

2. odrzuca skargę kasacyjną w pozostałym zakresie.

Uzasadnienie

Powodowie domagali się: 1. "stwierdzenia nieważności umowy z dnia 27 marca 1998 r. ustanowienia użytkowania wieczystego oraz przeniesienia własności budynków w zakresie działki gruntu obecnie oznaczonej nr 1/13, o powierzchni 345 m, z obrębu (...) w W., zawartej pomiędzy Skarbem Państwa a Akademią (...) w W." oraz ustalenia, że 2. "nie zaistniała na rzecz pozwanej Akademii (...) im. J. w W. przesłanka wymieniona w art. 256 ustawy prawo o szkolnictwie wyższym w postaci prawa użytkowania wieczystego do nieruchomości stanowiącej działkę nr 1/13 z obrębu (...) o powierzchni 345 m niezbędna do uzyskania prawa własności" i 3. "nie zaistniało prawo do żądania przez Akademię (... ) im. J. opuszczenia przez powodów ww. nieruchomości".