Wyrok SN z dnia 11 lutego 2016 r., sygn. V CSK 331/15

Współautor wynalazku ma prawo dochodzić wynikających z korzystania z niego należności, nawet jeśli rozwiązanie nie uzyskało jeszcze ochrony patentowej.

Gazeta Prawna nr 30/2016

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Iwona Koper (przewodniczący)

SSN Jan Górowski (sprawozdawca)

SSN Karol Weitz

Protokolant Izabella Janke

w sprawie z powództwa M. K. przeciwko A.K. o zapłatę, po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Cywilnej w dniu 11 lutego 2016 r., skargi kasacyjnej powoda od wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 30 grudnia 2014 r.,

uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania i orzeczenia o kosztach postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

M. K., po kolejnych zmianach powództwa ostatecznie żądała zasądzenia od A. K. kwoty 830 121,14 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 1 stycznia 2012 r. podnosząc, że w związku z korzystaniem z wynalazku przed jego opatentowaniem, którego strony są współtwórcami wraz z K. R., pozwany osiągnął przychód w kwocie 8 000 000 zł.

Wyrokiem z dnia 5 lutego 2014 r. Sąd Okręgowy w G. powództwo oddalił. Ustalił, że A. K., od 1997 r. prowadził działalność gospodarczą, jako producent w branży spożywczej, pod firmą "PPHU M.", a M. K. była jego pracownicą jako technolog przetwórstwa spożywczego. A. K. w zakresie prowadzonej działalności współpracował między innymi z Okręgową Spółdzielnią Mleczarską W.

W dniu 9 września 1998 r. A. K. i M. K. zawarli umowę spółki cywilnej, w ramach której do kwietnia 2008 r. prowadzili wspólnie działalność gospodarczą pod firmą "PPHU M. spółka cywilna K. A., K. M". W ramach zorganizowanej działalności gospodarczej A. K. między innymi sprzedawał Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej W. wyprodukowane w jego przedsiębiorstwie środki spożywcze, a wytworzone tam z ich użyciem towary mleczarskie nabywali A. K. i M. K. już w ramach spółki cywilnej. W celu zwiększenia efektywności przychodów ze sprzedaży produktów nabywanych od tej spółdzielni A. K. i M. K. w dniu 10 kwietnia 2001 r. zawarli odrębną umowę spółki cywilnej z K. R. i rozpoczęli działalność pod firmą PPUH M.- B. spółka cywilna. W zakresie udziałów w spółce i udziałów w zyskach z jej działalności wspólnicy ustalili następujące proporcje: A. K. - 33 %, M. K. - 34 %, K. R. - 33 %. Na przełomie lat 2000-2001 A. K., M. K. i K. R. zgłosili się do kancelarii rzecznika patentowego H. A. w celu opracowania dokumentacji patentowej wynalazku, który przedstawili jako cenny sposób produkcji w branży spożywczej. Po opracowaniu dokumentacji rzecznik patentowy w dniu 25 maja 2001 r. dokonał w Urzędzie Patentowym zgłoszenia w sprawie uzyskania patentu na wynalazek pt. "[...]" na rzecz współtwórców A. K., M. K. i K. R. Pismem z 30 maja 2001 r. Urząd Patentowy oznaczył zgłoszenie numerem [...]. Objęty zgłoszeniem środek do stabilizacji sera był już od około roku przedmiotem prób produkcyjnych w przedsiębiorstwie A. K. i z jego wykorzystaniem Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska W. produkowała ser cukierniczy. Połączenie sił A. K., M. K. i K. R. w ramach spółki cywilnej PPUH M.-B. s.c. służyć miało zwiększeniu efektywności w zakresie dystrybucji i sprzedaży wielu środków spożywczych wytwarzanych w przedsiębiorstwie A. K. (np. proszku serwatkowego, cukru wanilinowego, galaretki) oraz wyprodukowanych następnie z ich wykorzystaniem towarów mleczarskich. W tym samym czasie A. K., M. K. i K. R., działając jako współtwórcy, dokonali w Urzędzie Patentowym jeszcze dwóch zgłoszeń wniosków o uzyskanie patentu w zakresie sposobu produkcji kremów spożywczych i w zakresie produkcji masy serowej. Z powodu nieporozumień, jakie zaczęły wstępować pomiędzy wspólnikami, A. K. i M. K. w lutym 2003 r. zdecydowali o rozwiązaniu spółki cywilnej prowadzonej z K. R. pod firmą PPUH M.-., bowiem nie uznawali jego żądań w sprawie wypłaty zysków. Od tego czasu nie prowadzili z nim żadnej współpracy i nie dokonywali jakichkolwiek rozliczeń. W dniu 24 maja 2007 r. zmarł K. R., a jego spadkobiercy nie zostali do chwili obecnej ustaleni. W dniu 5 listopada 2007 roku Urząd Patentowy zawiesił postępowanie w sprawie uzyskania patentu ze zgłoszenia nr [...] w związku ze śmiercią K. R. Do chwili obecnej postępowanie jest zawieszone, wobec nieujawnienia jego następców prawnych. W 2007 r. A. K. i M. K. zakończyli prowadzenie działalności w ramach spółki cywilnej PPHU M. Powódka wystąpiła ze spółki i złożyła do Sądu Rejonowego w G. wniosek o podział majątku spółki. W toku tego postępowania M. K. w październiku 2011 r. zgłosiła żądanie rozliczenia przychodów ze sprzedaży stabilizatora do produkcji sera cukierniczego objętego zgłoszeniem patentowym nr [...]. Następnie w listopadzie 2011 r. wystąpiła do Sądu Rejonowego w Z. z wnioskiem o zawezwanie A. K. do próby ugodowej w przedmiocie rozliczenia pomiędzy współtwórcami korzyści ze sprzedawania przez niego w okresie od 25 maja 2001 r. do 31 lipca 2007 r. stabilizatora do produkcji sera cukierniczego objętego zgłoszeniem patentowym nr [...], który w tym okresie produkował ten środek spożywczy we własnym przedsiębiorstwie i sprzedawał go we własnym zakresie do Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej W.