Wyrok SN z dnia 7 października 2015 r., sygn. I CSK 826/14

1. Utworzenie przez jednostkę samorządu terytorialnego spółki komunalnej nie może być sposobem na obejście przez tę jednostkę przepisów określających zakres jej działania. Spółka komunalna jest formą aktywności jednostki samorządu terytorialnego, a rolą spółki komunalnej jest wykonywanie ustawowych zadań jednostki samorządu terytorialnego niejako w zastępstwie tej jednostki. Oznacza to, że wszelkie prawne ograniczenia aktywności jednostki samorządu terytorialnego odnoszą się także do spółki komunalnej. W przeciwnym wypadku jednostka samorządu terytorialnego mogłaby z łatwością obejść wszelkie ustrojowe ograniczenia swojej aktywności przez utworzenie spółki komunalnej, a takiej wykładni nie można aprobować.

2. Skoro jedyną dozwoloną formą organizacyjno - prawną prowadzenia szkół i placówek publicznych przez gminy jest jednostka budżetowa, to wyłączona jest tym samym możliwość posłużenia się przez gminę dla realizacji tego celu formą spółki komunalnej.

3. Art. 83a u.s.o., który w 2001 r. wyłączał stosowanie przepisów o działalności gospodarczej do prowadzenia szkół, dotyczy także działalności inwestycyjnej związanej z tym zakresem zadań.

4. Zasada wolności gospodarczej nie odnosi się do jednostek samorządu terytorialnego oraz do innych podmiotów prawa publicznego. Na zasadę tę nie może powoływać się tym samym spółka komunalna, będąca emanacją jednostki samorządu terytorialnego.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Barbara Myszka (przewodniczący, sprawozdawca)

SSN Wojciech Katner

SSN Anna Kozłowska

Protokolant Ewa Krentzel

w sprawie z powództwa Prokuratora Rejonowego w L. przeciwko Zakładowi Obsługi Gminy Spółce z o.o. w C. o ustalenie, po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Cywilnej w dniu 7 października 2015 r., skargi kasacyjnej strony powodowej od wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 24 kwietnia 2014 r.,