Wyrok SN z dnia 17 grudnia 2014 r., sygn. I UK 172/14

Prawo do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym stanowi odstępstwo od zasady wyrażonej w art. 27 ustawy o emeryturach i rentach z FUS i określonego w nim wieku emerytalnego, tak więc przepisy regulujące to prawo należy wykładać w sposób gwarantujący zachowanie celu uzasadniającego to odstępstwo.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Romualda Spyt (przewodniczący)

SSN Bogusław Cudowski

SSN Roman Kuczyński (sprawozdawca)

w sprawie z odwołania A. B. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w T. o emeryturę, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 17 grudnia 2014 r., skargi kasacyjnej ubezpieczonego od wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 17 grudnia 2013 r.,

oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 4 kwietnia 2013 r. Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w T. zmienił decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. z dnia 26 lipca 2012 r. w ten sposób, że przyznał A. B. prawo do emerytury od dnia 26 czerwca 2012 r.

Sąd Okręgowy ustalił, że A. B. urodzony w dniu 14 sierpnia 1951 r. ukończył 60 lat. Odwołujący legitymował się wymaganym okresem składkowym i nieskładkowym w wymiarze ponad 25 lat na dzień 1.01.1999 r. tj. 29 lat, 2 miesiące i 27 dni. Nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego. Z dniem 15 czerwca 2012 r. rozwiązał stosunek pracy za porozumieniem stron. W dniu 26 czerwca 2012 r. wystąpił z wnioskiem o emeryturę. Odwołujący był zatrudniony w wymiarze pełnego etatu w Zakładach Mechanicznych "T." S.A. w okresie od 23.03.1974 r. do 31.07.1976 r. na stanowisku samodzielny technolog i od 1.08.1976 r. do 30.04.1997 r. na stanowisku technolog. W latach 1974-1975 została utworzona sekcja obrabiarek, zajmowała się przenoszeniem technologii konwencjonalnej na elektroniczną. Zajmował się opracowywaniem technologii i konstrukcji na obrabiarki cyfrowe, przenosił dane na taśmy perforowane, na specjalnych urządzeniach. Odwołujący pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy przy monitorach ekranowych za pomocą których: przygotowywał i opracowywał założenia techniczne dla poszczególnych procesów technologicznych w formie elektronicznej, wykonywał obliczenia w formie elektronicznej, rysował schematy i rysunki konstrukcyjne w formie elektronicznej, opracowywał programy komputerowe na poszczególne procesy technologiczne - procesy obróbcze na obrabiarki sterowane numerycznie CNC, transformował opracowane programy na monitory ekranowe stanowiące wyposażenie obrabiarek sterowanych numerycznie CNC, tworzył bazy danych - zapisywał opracowane programy komputerowe. Pracował na ploterach tj. urządzeniu mechanicznym i bardzo dużym monitorze tj. 36 cali, które wytwarzały bardzo duże pole magnetyczne. Dopiero po kilku latach założono na monitory siatki ochronne. W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Okręgowy powołał się na przepisy z art. 184 ust. 1, art. 32 ust. 1,2,4 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.) oraz przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz. 43 ze zm.) stwierdzając, że w świetle tych przepisów dla uzyskania przez wnioskodawcę prawa do emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach - istotne jest rozstrzygnięcie spornej kwestii, czy okres jego zatrudnienia w Zakładach Mechanicznych "T." S.A. w okresie od 23.03.1974 r. do 31.07.1976 r. na stanowisku samodzielny technolog i od 01.08.1976 r. do 30.04.1997 r. na stanowisku technolog podlega zaliczeniu jako praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów powołanego wyżej rozporządzenia. Wnioskodawca domagał się ustalenia przez Sąd, że wykonywał w tym okresie pracę w szczególnych warunkach określoną w Wykazie A dziale XIV pkt 5 - polegającą na pracy szczególnie obciążającej narząd wzroku i wymagającej precyzyjnego widzenia - w kartografii, montażu mikroelementów wymagającego posługiwania się przyrządami optycznymi oraz przy obsłudze elektronicznych monitorów ekranowych. W ocenie Sądu praca odwołującego się tego odpowiadała - zgodnie z wykazem A dział XIV pkt 5 załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze tj. - pracy podczas, której szczególnie obciążony był narząd wzroku oraz praca ta wymagała precyzyjnego widzenia. Po uwzględnieniu tego okresu odwołujący legitymuje się wymaganym okresem pracy w warunkach szczególnych określonych w wykazie A w wymiarze co najmniej 15 lat. W ocenie Sądu Okręgowego równie ważna dla rozstrzygnięcia sprawy była okoliczność, że Z. P. wykonującemu pracę u tego pracodawcy w okresie od 1.11.1973 r. do 16.11.1992 r. na stanowisku monter elektronicznych maszyn liczących - elektronik maszyn liczących, monter elementów półprzewodnikowych ma zaliczony ten okres jako okres pracy w warunkach szczególnych na podstawie świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych i w konsekwencji organ rentowy przyznał mu emeryturę po ukończeniu 60 roku życia na podstawie art. 32 ustawy o emeryturach i rentach z FUS oraz H. K., który pracował u tego pracodawcy w okresie od 1.11.1973 r. do 31.12.1997 r. na stanowisku monter elektronicznych maszyn liczących, specjalisty ds. technicznej obsługi sprzętu informatycznego, konserwatora systemu EMC, elektronika maszyn liczących uznano ten okres jako okres pracy w warunkach szczególnych na podstawie świadectw wykonywania pracy w warunkach szczególnych i w konsekwencji organ rentowy przyznał mu emeryturę po ukończeniu 60 roku życia na podstawie art. 32 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Sąd uznał, że zasada równego traktowania ubezpieczonych w podobnych okolicznościach skłania do jednakowego rozstrzygnięcia tych spraw, skoro odwołujący pracował na tych samych maszynach, tych samych elektronicznych monitorach ekranowych co wynika z całości zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego i ustalonego na ich podstawie stanu faktycznego.