Wyrok SN z dnia 21 października 2014 r., sygn. III SK 48/13

W braku regulacji intertemporalnej dotyczącej postępowań w zakresie wykonania obowiązku takiego prowadzonych przez Prezesa Urzędu za 2006 r. po wejściu w życie ustawy nowelizującej, stosować należy nowe przepisy dotyczące sankcji, jeżeli nowa sankcja jest względniejsza dla przedsiębiorstwa energetycznego.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Maciej Pacuda (przewodniczący, sprawozdawca)

SSN Roman Kuczyński

SSA Piotr Prusinowski

w sprawie z powództwa E. Spółki Akcyjnej z siedzibą w P. przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki o nałożenie kary pieniężnej, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 21 października 2014 r., skargi kasacyjnej strony pozwanej od wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 20 lutego 2013 r.

1. oddala skargę kasacyjną,

2. zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 180 (sto osiemdziesiąt) złotych tytułem kosztów pomocy prawnej w postępowaniu kasacyjnym.

Uzasadnienie

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki (Prezes Urzędu) decyzją z 28 grudnia 2009 r. nałożył na E. S.A. z/s w P. (powód) karę pieniężną z tytułu niewywiązania się przez powoda w I półroczu 2007 r. z obowiązku określonego w art. 9a ust. 8 Prawa energetycznego (w brzmieniu do 30 czerwca 2007 r.) w wysokości 2.150.000 zł.

Powód zaskarżył powyższą decyzję odwołaniem w całości, zarzucając naruszenie art. 56 ust. 1 pkt 1a i ust. 2a Prawa energetycznego, art. 9a ust. 8 Prawa energetycznego oraz art. 7, art. 77 i art. 6 k.p.a.

Sąd Okręgowy w W. wyrokiem z 6 marca 2012 r. uchylił zaskarżoną decyzję Prezesa Urzędu. Uznając odwołanie za uzasadnione Sąd pierwszej instancji wskazał, że nowy obowiązek z art. 9a ust. 8 prawa energetycznego obowiązywał od 1 lipca 2007 r. Do tego momentu, to jest w okresie od 1 stycznia do 30 czerwca 2007 r. na przedsiębiorstwie energetycznym ciążył, na podstawie art. 9a ust. 8 Prawa energetycznego, obowiązek zakupu energii wytworzonej w skojarzeniu z wytwarzaniem ciepła. Zgodnie z art. 56 ust. 2a pkt 3, w brzmieniu nadanym ustawą nowelizującą, minimalna kara pieniężna wymagała podstawienia danych dotyczących opłaty zastępczej. Tymczasem przedsiębiorstwo energetyczne nie było zobowiązane do uiszczenia opłaty zastępczej w I półroczu 2007 r. Obowiązek przedstawienia do umorzenia świadectw pochodzenia energii z kogeneracji lub uiszczenia opłaty zastępczej został nałożony na przedsiębiorcę z dniem 1 lipca 2007 r., a zatem nie obciążał powoda w I półroczu 2007 r. Ponieważ zgodnie z algorytmem sposobu obliczania wysokości minimalnej kary pieniężnej, wysokość tej kary uzależniona jest od wysokości opłaty zastępczej, niemożliwe jest ustalenie tej kary za I półrocze 2007 r. Dlatego Sąd Okręgowy uznał, że Prezes Urzędu nie miał podstaw do nałożenia na powoda kary pieniężnej za niedochowanie obowiązku, o którym mowa w art. 9a ust. 8 Prawa energetycznego, w brzmieniu obowiązujący do 30 czerwca 2007 r., na podstawie art. 56 ust. 1 pkt 1a w związku z ust. 2a pkt 3 po dniu 23 lutego 2007 r. Prawodawca nie przewidział bowiem możliwości wyliczenia wysokości kary pieniężnej z tytułu czynu polegającego na niewypełnienie w I półroczu 2007 r. obowiązku wynikającego z art. 9a ust. 8 Prawa energetycznego, w brzmieniu obowiązującym do dnia 1 lipca 2007 r. W myśl zasady nullum poena sine lege przedmiotowa decyzja została więc wydana z rażącym naruszeniem prawa.