Wyrok SN z dnia 20 września 2013 r., sygn. II PK 8/13

1. Regulacji art. 13 ust. 1 w związku z art. 35 ust. 1 i 2 ustawy antykryzysowej odnosi się tylko do tych umów na czas określony zawartych przed dniem wejścia w życie ustawy, których termin rozwiązania przypada najpóźniej z upływem 24 miesięcy od tego dnia.

2. Jeżeli już przy zawieraniu umowy pracodawca - wykorzystując swoją przewagę na rynku pracy i narzucając umowę na czas określony - nie zamierza respektować uzgodnionego czasu jej trwania, ale zmierza wyłącznie do zapewnienia sobie prawa wcześniejszego rozwiązania umowy w trybie art. 33 k.p. i uprawnienie to realizuje, to takie działanie pracodawcy może być ocenione jako nadużycie prawa podmiotu gospodarczego do zatrudniania pracowników na podstawie przewidzianych w Kodeksie pracy typów umów o pracę.

3. Przepis art. 8 k.p. nie może być natomiast podstawą żądania ustalenia, że strony łączyła umowa o pracę na czas nieokreślony, gdyż zasady współżycia społecznego lub społeczno-gospodarcze przeznaczenie prawa nie mogą zastąpić oświadczeń woli niezbędnych do wywołania skutków prawnych. Wprowadzenie do umowy o pracę postanowień charakterystycznych dla umowy na czas określony może być natomiast ocenione z punktu widzenia bezprawności działania. Odwołanie się do bezprawności działania przy zawieraniu umowy o pracę na czas określony z uwagi na zamiar obejścia prawa (w tym z uwzględnieniem jego społeczno-gospodarczego przeznaczenia) lub sprzeczność z zasadami współżycia społecznego powoduje konieczność oceny ważności postanowień tej umowy w aspekcie art. 58 k.c. w związku z art. 300 k.p., przy uwzględnieniu okoliczności istniejących w chwili jej zawierania, a nie z daty upływu okresu, na który umowa została zawarta.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Zbigniew Korzeniowski (przewodniczący)

SSN Romualda Spyt SSN

Małgorzata Wrębiakowska-Marzec (sprawozdawca)

w sprawie z wniosku J. L. przeciwko S. C. Service Sp. z o.o. w R. o ustalenie istnienia stosunku pracy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 20 września 2013 r., skargi kasacyjnej strony pozwanej od wyroku Sądu Okręgowego w O. z dnia 24 września 2012 r.,