Wyrok SN z dnia 18 kwietnia 2013 r., sygn. II CSK 449/12

Przyjmuje się w zakresie wykładni art. 2 ust. 1 pkt b dekretu o przeprowadzeniu reformy rolnej, że samo zgłoszenie przynależności do narodowości niemieckiej nie jest równoznaczne z zakwalifikowaniem do kategorii "obywateli polskich narodowości niemieckiej" w rozumieniu tego przepisu.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Iwona Koper (przewodniczący, sprawozdawca)

SSN Krzysztof Pietrzykowski

?SSN Agnieszka Piotrowski

w sprawie z powództwa M. M. i P. Z. ?przeciwko Skarbowi Państwa - Staroście Powiatu P., Wojewodzie [...] oraz Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w W., Miastu Gminie P. i Przedsiębiorstwu [...] Spółce Akcyjnej w C. o ustalenie, wydanie nieruchomości i odszkodowanie, ?po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 18 kwietnia 2013 r., ?skargi kasacyjnej powodów od wyroku Sądu Apelacyjnego w [...] z dnia 20 stycznia 2012 r., sygn. akt I ACa [...],

uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi Apelacyjnemu w [...] do ponownego rozpoznania oraz orzeczenia o kosztach postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Sąd Okręgowy w P. wyrokiem z dnia 30 maja 2011 r. oddalił powództwo M. M. i P. Z. przeciwko Skarbowi Państwa - Staroście powiatu P., Wojewodzie [...], Dyrektorowi Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w W., Miastu Gminie P. i Przedsiębiorstwu [...] Spółce Akcyjnej w C. o ustalenie, wydanie nieruchomości i odszkodowanie. Sąd Okręgowy uznał, że powodowie nie mają interesu prawnego w żądaniu ustalenia nieistnienia przejścia prawa własności nieruchomości należących do E. T. na rzecz Skarbu Państwa na mocy dekretu PKWN z dnia 6 września 1944 r. o przeprowadzeniu reformy rolnej. Jako nieuzasadnione ocenił roszczenia o wydanie nieruchomości i odszkodowanie przyjmując, że nie jest możliwe uznanie, iż przejęcie nieruchomości na rzecz Skarbu Państwa, które nastąpiło na podstawie art. 13 § 3, 4 i 5 dekretu z dnia 28 czerwca 1946 r. o odpowiedzialności karnej za odstępstwo od narodowości w czasie wojny 1939 - 1945 r. (Dz. U. Nr 41, poz. 237), było niezgodne z prawem. Stwierdził, że na podstawie art. 365 § 1 k.p.c. jest związany prawomocnym postanowieniem Sądu Okręgowego P. z dnia 21 listopada 1947 r. sygn. Ko [...] orzekającym konfiskatę majątku E. T., a powodowie nie uzyskali orzeczenia Sądu Najwyższego uwzględniającego skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem tego prawomocnego orzeczenia stanowiącego prejudykat w sprawie o odszkodowanie przeciwko Skarbowi Państwa. Uzyskanie takiego stwierdzenia jest zaś możliwość tylko w odniesieniu do takich orzeczeń, które uprawomocniły się od dnia 17 października 1997 r.