Uchwała składu 7 sędziów SN z dnia 18 października 2011 r., sygn. III CZP 25/11

Sąd Najwyższy w składzie: Prezes SN Tadeusz Ereciński (przewodniczący) SSN Teresa Bielska-Sobkowicz SSN Irena Gromska-Szuster SSN Jacek Gudowski SSN Grzegorz Misiurek SSN Tadeusz Wiśniewski SSN Mirosława Wysocka (sprawozdawca)

na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 18 października 2011 r., przy udziale prokuratora Prokuratury Generalnej Jana Szewczyka, po rozstrzygnięciu zagadnienia prawnego przedstawionego przez Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego we wniosku z dnia 30 marca 2011 r., BSA V-4110-2/11,

"Czy umieszczenie osadzonego w celi o powierzchni przypadającej na jedną osobę mniejszej niż 3 m² stanowi naruszenie dóbr osobistych i czy przesłanką zadośćuczynienia, o którym mowa w art. 448 k.c., jest w takim wypadku tylko bezprawność, czy także wina?"

podjął uchwałę:

Umieszczenie osoby pozbawionej wolności w celi o powierzchni przypadającej na osadzonego mniejszej niż 3 m2 może stanowić wystarczającą przesłankę stwierdzenia naruszenia jej dóbr osobistych. Odpowiedzialność Skarbu Państwa na podstawie art. 448 k.c. za krzywdę wyrządzoną tym naruszeniem nie zależy od winy.

Uzasadnienie

Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego na podstawie art. 60 § 1 ustawy z dnia 23 listopada 2002 r. o Sądzie Najwyższym (Dz. U. Nr 2052, poz. 2052 ze zm.) wniósł o rozstrzygnięcie przez skład siedmiu sędziów Sądu Najwyższego występujących w orzecznictwie rozbieżności w wykładni prawa. Dotyczą one tego, czy umieszczenie osadzonego w przeludnionej celi, w której powierzchnia na jednego osadzonego jest mniejsza niż 3 m, może być uznane samo w sobie, bez uwzględnienia innych uciążliwości, za naruszenie dóbr osobistych osadzonego, oraz tego, czy przesłanką zadośćuczynienia przewidzianego w art. 448 k.c. jest tylko bezprawne, czy jednocześnie zawinione naruszenie dóbr osobistych polegające na umieszczeniu osadzonego w przeludnionej celi. Na uzasadnienie twierdzenia o utrzymującej się rozbieżności w wykładni prawa (art. 24 i 448 k.c.) zostały powołane orzeczenia Sądu Najwyższego oraz wyroki sądów apelacyjnych, w których przedstawione zagadnienia zostały niejednolicie rozstrzygnięte.