Wyrok SN z dnia 11 maja 2010 r., sygn. II UK 378/09

Osoba, która wykonuje działalność jako pracownik najemny w Państwie Członkowskim w imieniu pracodawcy, który normalnie tam prowadzi swą działalność, a która jest delegowana przez tego pracodawcę do innego Państwa Członkowskiego do wykonywania pracy w imieniu tego pracodawcy, nadal podlega ustawodawstwu pierwszego Państwa Członkowskiego, pod warunkiem, że przewidywany czas takiej pracy nie przekracza 24 miesięcy i, że osoba ta nie jest wysłana, by zastąpić inną osobę. Dotyczy to pracodawcy zazwyczaj prowadzącego znaczną część działalności, innej niż działalność związana z samym zarządzaniem wewnętrznym, na terytorium państwa członkowskiego, w którym ma swoją siedzibę, z uwzględnieniem wszystkich kryteriów charakteryzujących działalność prowadzoną przez dane przedsiębiorstwo. Odnośne kryteria muszą zostać dopasowane do specyficznych cech każdego pracodawcy i do rzeczywistego charakteru prowadzonej działalności. Nowe regulacje są więc zgodne z dotychczasowym rozumieniem poprzednich przepisów.

Sąd Najwyższy w składzie: 

SSN Jerzy Kuźniar (przewodniczący, sprawozdawca)

SSN Zbigniew Hajn

SSN Halina Kiryło 

w sprawie z wniosku Akcji J. Sp. z o.o. we W. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w W. z udziałem zainteresowanego Edwarda K. o ubezpieczenie społeczne, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 11 maja 2010 r., skargi kasacyjnej wnioskodawcy od wyroku Sądu Apelacyjnego w W. z dnia 29 lipca 2009 r.,

oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 30 marca 2009 r., Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w W. oddalił odwołanie wnioskodawcy Akcji J. spółki z o.o. z siedzibą w W. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w W. z dnia 21 listopada 2008 r. w przedmiocie podlegania zainteresowanego Edwarda K. ustawodawstwu polskiemu w zakresie ubezpieczeń społecznych.

Sąd pierwszej instancji ustalił, że wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie pośrednictwa pracy (agencja pracy tymczasowej). Pracownicy są zatrudniani wyłącznie w celu delegowania ich do pracy we Francji. Żaden z pracowników, poza administracją, nie wykonywał pracy na terenie Polski. Zarząd spółki nie przebywa na terenie Polski; znajduje się tu jedynie administracja. Firma nie realizuje żadnych umów z klientami w Polsce i nie osiąga w Polsce żadnych dochodów. Zainteresowany Edward K. zawarł z wnioskodawcą umowę o pracę na czas określony od 6 stycznia 2007 r. do 30 marca 2007 r. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku cieśli. Praca miała być wykonywana wyłącznie we Francji na budowie. W ocenie Sądu pierwszej instancji, w sprawie należało ustalić, czy zainteresowany został delegowany w celu wykonywania pracy na terytorium Francji w rozumieniu art. 14 ust. 1 lit. a rozporządzenia Rady (EWG) nr 1408/71 z dnia 14 czerwca 1971 r. w sprawie stosowania systemów zabezpieczenia społecznego w stosunku do pracowników najemnych, osób prowadzących działalność na własny rachunek oraz ich rodzin przemieszczających się we Wspólnocie (Dz.Urz. WE z 5 lipca 1971 r., L 149, s. 2 ze zm.). Sąd powołał się na treść Decyzji Komisji Administracyjnej WE do spraw zabezpieczenia socjalnego pracowników migrujących z dnia 13 grudnia 2000 r. nr 181 w sprawie oddelegowania pracowników (Dz.Urz. WE z 14 grudnia 2001 r., L 329, s. 73), na tzw. Praktyczny przewodnik dotyczący oddelegowania pracowników w Państwach Członkowskich Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Szwajcarii (sformułowany przez Komisję Administracyjną) oraz orzecznictwo Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości i uznał, że pracownik nadal podlega dotychczasowemu ustawodawstwu na podstawie art. 14 ust. 1a rozporządzenia, jeżeli łącznie spełnione są następujące przesłanki: okres oddelegowania nie przekracza 12 miesięcy, pracownik nie został wysłany w zastępstwie innego pracownika, utrzymany jest stosunek zależności wobec przedsiębiorstwa wysyłającego podczas trwania całego okresu oddelegowania, praca jest wykonywana na rzecz i w interesie przedsiębiorstwa oddelegowującego. W uzasadnieniu wskazano, że istotnym warunkiem zawartym w decyzji nr 181 wynikającym z wytycznych Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości jest wymóg, aby przedsiębiorstwo wysyłające prowadziło znaczącą część działalności na obszarze państwa wysyłającego (działalność „godną odnotowania”). Sąd podkreślił również, że w sprawie niesporne jest, że wnioskodawca prowadził działalność polegającą wyłącznie na zatrudnianiu pracowników w celu ich natychmiastowego delegowania do pracy we Francji. Wszystkie umowy zawierane były z przedsiębiorstwami francuskimi i tylko z tego tytułu spółka uzyskiwała dochody. Żaden z pracowników nie został skierowany do pracy u krajowego pracodawcy. Tym samym, nie spełniono warunku prowadzenia działalności „godnej odnotowania” w państwie wysyłającym i nie ma też podstaw do uznania, że wnioskodawca wysyłał pracowników tymczasowo do pracy na terenie innego Państwa Członkowskiego. Zakres pojęcia „tymczasowo” obejmuje sytuację pracownika stale zatrudnionego w państwie siedziby przedsiębiorstwa delegowanego do pracy na terytorium innego Państwa Członkowskiego tylko na z góry oznaczony, przemijający okres, po upływie którego pracownik wraca do pracy do państwa wysyłającego a fakt, że wnioskodawca jest agencją pracy tymczasowej nie przesądza o automatycznym stosowaniu art. 14 ust. 1 lit. a rozporządzenia.