Wyrok SN z dnia 6 października 2010 r., sygn. II CSK 184/10

Przewidziany w art. 59 ust. 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji (tekst pierwotny: Dz. U. Nr 133, poz. 882 ze zm.) obowiązek przekazywania przez komornika na rzecz Skarbu Państwa 20% opłaty egzekucyjnej ściągniętej od dłużnika ustał w sprawach egzekucyjnych wszczętych od dnia 13 listopada 2004 r. 

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Stanisław Dąbrowski (przewodniczący)

SSN Jan Górowski

SSN Irena Gromska-Szuster (sprawozdawca)

w sprawie z powództwa Bogdana S. przeciwko Skarbowi Państwa - Sądowi Rejonowemu w Ł. o zapłatę, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 6 października 2010 r.,skargi kasacyjnej strony pozwanej od wyroku Sądu Apelacyjnego w Ł.z dnia 15 października 2009 r.,

uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi Apelacyjnemu w Ł. do ponownego  rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 15 października 2009 r. Sąd Apelacyjny w Ł. oddalił apelację pozwanego Skarbu Państwa- Sądu Rejonowego w Ł. od wyroku Sądu pierwszej instancji zasądzającego od strony pozwanej na rzecz powoda Bogdana S. kwotę 109 144,40 zł z ustawowymi odsetkami i kosztami procesu tytułem zwrotu bezpodstawnie pobranych od powoda jako komornika sądowego w okresie od 1 stycznia 2002 r. do 31 października 2005 r. kwot stanowiących 20% opłat egzekucyjnych.

Sądy ustaliły między innymi, że powód do dnia 31 marca 2008 r. był komornikiem sądowym Rewiru III Sądu Rejonowego w Ł. W okresie od 1 stycznia 2002 r. do 31 października 2005 r. przekazał Skarbowi Państwa - Sądowi Rejonowemu w Ł. łącznie kwotę 109 144,40 zł. tytułem 20% drugiej części opłat egzekucyjnych, na podstawie art. 59 ust. 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. o komornikach sądowych i egzekucji, w wersji obowiązującej do dnia 13 listopada 2004 r. (tekst pierwotny: Dz. U. Nr 133, poz. 882 ze zm. - dalej: „u.k.s.e.). Mimo istniejących wątpliwości co do obowiązku odprowadzania na rzecz Skarbu Państwa tej części opłat po nowelizacji ustawy o komornikach sądowych i egzekucji dokonanej od dnia 1 stycznia 2002 r., komornicy uiszczali je, bowiem pracownicy sądowi przeprowadzający kontrole w tym zakresie stwierdzili istnienie takiego obowiązku. W dniu 12 grudnia 2002 r. Prezes Krajowej Rady Komorniczej zwrócił się do Ministra Sprawiedliwości z prośbą o dokonanie wykładni art. 59 ust. 4 u.k.s.e. W odpowiedzi z dnia 15 września 2004 r. Minister Sprawiedliwości stwierdził, że przepis ten nie uległ zmianie ani uchyleniu w wyniku nowelizacji ustawy obowiązującej od dnia 1 stycznia 2002 r. Wyjaśnił też, że do chwili tej nowelizacji dochód Skarbu Państwa, o którym mowa w art. 59 ust. 4 u.k.s.e. miał na celu wyrównanie wydatków budżetowych ponoszonych na wynagrodzenia komorników, natomiast po nowelizacji, ustała przyczyna uzasadniająca istnienie obowiązku odprowadzania do budżetu 20% opłat egzekucyjnych ściągniętych od dłużników. Stwierdził również, że wskutek zmiany art. 45 ustawy i pobierania opłaty egzekucyjnej wyłącznie od dłużnika, nie można już mówić, iż opłata egzekucyjna składa się z dwóch odrębnych części. Z tych wszystkich względów Minister uznał, że co do egzekucji wszczętych po dniu 31 grudnia 2001 r. komornicy nie mają obowiązku odprowadzania do budżetu Skarbu Państwa 20% opłat egzekucyjnych ściąganych od dłużników, natomiast obowiązek taki istnieje, jeżeli egzekucję wszczęto przed dniem 1 stycznia 2002 r.