Wyrok SN z dnia 6 października 2010 r., sygn. II CSK 174/10

Przejście własności nieruchomości ziemskich przeznaczonych na cele reformy rolnej, następowało na rzecz Skarbu Państwa ex lege. W wypadku, gdy mienie zostało przejęte z naruszeniem ówcześnie obowiązującego prawa może wchodzić w rachubę przede wszystkim żądanie przywrócenia własności lub żądanie odszkodowania. W razie, gdy mienie zostało przejęte zgodnie z obowiązującym wtedy prawem podstawą regulacji tych skutków mogłaby być ustawa reprywatyzacyjna. Na gruncie prawa pozytywnego zasada państwa prawa, oparta jest przede wszystkim na kryterium legalności działania władzy publicznej i ma pierwszeństwo przed zasadą słuszności.

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Stanisław Dąbrowski (przewodniczący)

SSN Jan Górowski (sprawozdawca)

SSN Irena Gromska-Szuster

Protokolant Anna Banasiuk

w sprawie z powództwa Izabeli C.

przeciwko Skarbowi Państwa - Wojewodzie

o ustalenie i wydanie,

po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Cywilnej w dniu 6 października 2010 r.,

skargi kasacyjnej powódki

od wyroku Sądu Apelacyjnego w P.

z dnia 3 grudnia 2009 r.,

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Apelacyjnemu w P. do ponownego rozpoznania i orzeczenia o kosztach postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Powódka Izabela C. wniosła o zwrot przejętych w wyniku reformy rolnej nieruchomości stanowiących majątek ziemski C.. Wystąpiła także o ustalenie jej praw oraz pozostałych spadkobierców do majątku ziemskiego C. i uznanie nieważności przejęcia majątku w trybie Dekretu o Reformie Rolnej oraz o ustalenie, że nie doszło do jego przejęcia na podstawie „decyzji" Wojewódzkiego Urzędu Ziemskiego w P. z dnia 23 sierpnia 1946 r. - n dz. R/RP. III 1/8 1946 nr 30.

Podniosła, że w zaświadczeniu stanowiącym podstawę wpisu jako właściciela Skarbu Państwa wskazano nieżyjącego od 1938 r. poprzedniego właściciela nieruchomości Tadeusza C. i w rezultacie przejęcie nieruchomości nastąpiło z pominięciem imienia i nazwiska rzeczywistego właściciela nieruchomości Zygmunta Juliana Ludwika C. Następnie wskazała, że przedmiotowa „decyzja" została wydana z rażącym naruszeniem prawa.