Uchwała SN z dnia 25 listopada 2010 r., sygn. III CZP 91/10

Sąd Najwyższy w składzie: SSN Kazimierz Zawada (przewodniczący) SSN Marian Kocon SSN Hubert Wrzeszcz (sprawozdawca) Protokolant Bożena Kowalska

w sprawie z powództwa Przedsiębiorstwa Budowlano-Usługowego D. S.A. w K. przeciwko Alicji W. o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności, po rozstrzygnięciu w Izbie Cywilnej na posiedzeniu jawnym, w dniu 25 listopada 2010 r., zagadnienia prawnego przedstawionego przez Sąd Apelacyjny w K. postanowieniem z dnia 27 kwietnia 2010 r., sygn. akt I ACa 314/10,:

"Czy w sprawie o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego, w oparciu o art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c., dopuszczalna jest w świetle art. 843 § 3 k.p.c. zmiana podstawy powództwa poprzez złożenie pozwanemu w toku procesu nowego, innego niż w pozwie, oświadczenia o potrąceniu wierzytelności powstałej dopiero w trakcie procesu, ze skutkiem umorzenia wierzytelności objętej tytułem wykonawczym, w sytuacji, gdy wcześniejsze potrącenie dokonane poprzez złożenie oświadczenia w pozwie okazało się bezskuteczne?"

podjął uchwałę:

W sprawie o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności na podstawie art. 840 § 2 pkt 2 k.p.c., dopuszczalne jest powołanie nowej podstawy powództwa, polegającej na złożeniu oświadczenia o potrąceniu z wierzytelnością  egzekwowaną powstałej dopiero w toku procesu wierzytelności wzajemnej, także wówczas, gdy zgłoszony w pozwie zarzut potrącenia okazał się bezskuteczny.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 29 października 2009 r. Sąd Okręgowy w K. pozbawił wykonalności tytuł wykonawczy w postaci wyroku Sądu Okręgowego w K. z dnia 20 maja 2004 r. i wyroku Sądu Apelacyjnego w K. z dnia 23 listopada 2004 r.

Z uzasadnienia orzeczenia wynika, że wymieniony tytuł wykonawczy obejmował obowiązek zapłacenia przez powódkę pozwanej 158 465,64 zł z ustawowymi odsetkami. Żądanie pozbawienia wykonalności tego tytułu wykonawczego zostało oparte na fakcie wygaśnięcia egzekwowanej wierzytelności na skutek zgłoszonego w pozwie potrącenia wzajemnej wierzytelności w wysokości 228 915 zł, zasądzonej nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym (art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c.). Wymieniony nakaz zapłaty utracił jednak moc na skutek wniesienia sprzeciwu, a powództwo zostało oddalone prawomocnym wyrokiem. Wobec bezskuteczności pierwotnego potrącenia, powódka we wniesionych w toku procesu dwóch pismach procesowych złożyła oświadczenia o potrąceniu z egzekwowaną wierzytelnością kolejnych wierzytelności wzajemnych, których łączna wartość, zweryfikowania przez biegłego sądowego, wynosi 240 421,22 zł.