Wyrok SN z dnia 14 kwietnia 2009 r., sygn. III SK 37/08

Postanowienie wzorca umownego przewidujące, że w razie wypłaty świadczenia z tytułu opcji dodatkowej dochodzi do zakończenia umowy i wygaśnięcia ochrony ubezpieczeniowej jest niedozwolone (art. 385¹ § 1 k.c.), jeżeli konsument był obowiązany opłacać dwie niezależne składki z tytułu dwóch rodzajów ryzyka ubezpieczeniowego.

Przewodniczący SSN Herbert Szurgacz, Sędziowie SN: Bogusław Cudowski (sprawozdawca), Małgorzata Gersdorf.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 14 kwietnia 2009 r. sprawy z powództwa Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów przeciwko Towarzystwu Ubezpieczeń na Życie „C.P.” SA w W. o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone, na skutek skargi kasacyjnej strony pozwanej od wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 10 czerwca 2008 r. [...]

1. oddalił skargę kasacyjną,

2. zasądził od strony pozwanej na rzecz strony powodowej kwotę 180 zł (słownie sto osiemdziesiąt) tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów wniósł powództwo o uznanie za niedozwolone i zakazanie Towarzystwu Ubezpieczeń na Życie „C.P.” SA w W. stosowania w umowach z konsumentami postanowienia zawartego we wzorcu umownym (o.w.u.) o treści: „Wypłata świadczenia z tytułu niniejszej opcji dodatkowej powoduje zakończenie Umowy ubezpieczenia i wygaśnięcie ochrony ubezpieczeniowej” - jako sprzecznego z art. 385 § 1 k.c. Sąd Okręgowy w Warszawie-Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów uwzględnił powództwo. Sąd pierwszej instancji uznał, że kwestionowane postanowienie wzorca umownego stanowi niedozwolone postanowienie umowne w rozumieniu art. 385 § 1 k.c. i zakazał jego stosowania na podstawie art. 479 k.p.c. Sąd ten uznał za bezsporne, że pozwany stosował w umowach z konsumentami wzorzec umowy zawierający kwestionowane postanowienie. Sąd Okręgowy podkreślił, że przedmiotem umowy ubezpieczenia jest przede wszystkim życie ubezpieczonego. Natomiast zgodnie z treścią § 2 pkt 2.2. o.w.u. zakres ubezpieczenia może objąć także ryzyka dodatkowe (opcje ubezpieczeniowe), do których należy między innymi poważne zachorowanie ubezpieczonego. Zgodnie z postanowieniem wzorca umownego, wypłata świadczenia z tytułu poważnego zachorowania powoduje zakończenie umowy i wygaśnięcie ochrony ubezpieczeniowej, pomimo że wypłacone ubezpieczonemu odszkodowanie stanowi jedynie połowę sumy ubezpieczenia. Sąd Okręgowy stwierdził, że wypłata świadczenia z tytułu poważnego zachorowania powinna powodować wygaśnięcie ochrony ubezpieczeniowej tylko w zakresie tej opcji dodatkowej.