Postanowienie SN z dnia 8 lipca 2009 r., sygn. III SW 17/09

W sprawie z protestu wyborczego Sąd Najwyższy nie rozstrzyga, w jaki sposób należałoby ukształtować zasady głosowania osób niepełnosprawnych (niewidomych), aby zrealizować zasadę tajności.

Przewodniczący SSN Jerzy Kuźniar, Sędziowie SN: Katarzyna Gonera (spra­wozdawca), Zbigniew Korzeniowski.

Sąd Najwyższym po rozpoznaniu w dniu 8 lipca 2009 r. sprawy z protestu Rafała K. przeciwko ważności wyborów do Parlamentu Europejskiego

postanowił:

wydać opinię, że zarzuty protestu nie są uzasadnione.

Uzasadnienie

Pismem z 17 czerwca 2009 r. Rafał K. wniósł protest wyborczy przeciwko ważności wyborów do Parlamentu Europejskiego w Okręgu Wyborczym Nr 4 w War­szawie I, zarzucając naruszenie art. 2 ust. 1 Ordynacji wyborczej do Parlamentu Eu­ropejskiego i domagając się unieważnienia wyborów w tym Okręgu.

Zarzut naruszenia art. 2 ust. 1 Ordynacji wyborczej do Parlamentu Europej­skiego wnoszący protest uzasadnił pozbawieniem osób niewidomych prawa oddania głosu w głosowaniu tajnym, tj. bez udziału osób trzecich. 

W uzasadnieniu protestu podniesiono, iż mimo deklaracji zawartej w art. 2 ust. 1 Ordynacji wyborczej do Parlamentu Europejskiego, że wybory są „wolne, po­wszechne, bezpośrednie, proporcjonalne oraz przeprowadzane w głosowaniu taj­nym”, w wyborach przeprowadzonych 7 czerwca 2009 r. nie zapewniono możliwości oddania głosu osobom niewidomym w głosowaniu tajnym. Nie jest bowiem głosowa­niem tajnym głosowanie osoby niewidomej przy pomocy osób trzecich. Istotą tajności głosowania jest to, że tylko osoba, która oddaje głos, dysponuje wiedzą, w jaki spo­sób (na kogo) głosowała. Osoby niewidome de facto zostały pozbawione takiej moż­liwości, gdyż nie zostały im stworzone warunki głosowania, które zapewniłyby odda­nie głosu faktycznie w głosowaniu tajnym, czyli bez udziału osób trzecich. Powołując się na zasadę równości (art. 32 Konstytucji RP), wnoszący protest wyborczy wyraził pogląd, że osoby niewidome zostały pozbawione prawa oddania głosu w głosowaniu tajnym (bez udziału lub pomocy osób trzecich), co stanowi ich dyskryminację i nie­równe traktowanie jako obywateli przez władze publiczne. Również Państwowa Ko­misja Wyborcza nie dołożyła należytej staranności w zapewnieniu osobom niewido­mym oddania głosu w głosowaniu tajnym, bez udziału osób trzecich. Zdaniem wno­szącego protest wyborczy, licznej grupie wyborców uniemożliwiono skorzystanie z prawa oddania głosu w głosowaniu tajnym, co łamie podstawowe standardy państwa prawnego. Nie można bowiem wykluczyć, że w skali całego kraju zdarzyły się przy­padki pomocy w oddaniu głosu osobom niewidomym przez członków komisji. Biorąc pod uwagę liczbę osób niewidomych w Polsce oraz fakt, że wiele z tych osób nie miało do kogo zwrócić się z prośbą o pomoc w oddaniu głosu, wpływ opisanej sytu­acji na ostateczny wynik wyborów w Okręgu Wyborczym Nr 4 w Warszawie I mógł być istotny. Według opinii wnoszącego protest, pozbawienie osób niewidomych prawa oddania głosu w głosowaniu tajnym (bez udziału osób trzecich) w wyborach do Parlamentu Europejskiego w dniu 7 czerwca 2009 r. jest faktem powszechnie znanym, rozpowszechnionym za pośrednictwem środków masowego przekazu, a fakty powszechnie znane nie wymagają dowodu (art. 288 § 1 k.p.c.).