Wyrok SN z dnia 14 sierpnia 2008 r., sygn. III UK 44/08

1. W sprawie z wniosku o ustalenie wysokości kapitału początkowego organ ubezpieczeń społecznych powinien wydać decyzję w tym przedmiocie, a nie poprzestawać na wydaniu decyzji stwierdzającej niepodleganie jednemu ze zbiegających się tytułów ubezpieczenia społecznego wskazanych do podstawy ustalenia kapitału początkowego.

2. Ustalenie kapitału początkowego notariusza w okresie sprawowania funkcji posła na Sejm RP następuje tylko z jednego tytułu, to jest od składek opłaconych od ryczałtu lub uposażenia poselskiego, albo od składek opłaconych od dochodu z wykonywania zawodu notariusza.

Przewodniczący SN Kazimierz Jaśkowski, Sędziowie SN: Zbigniew Myszka (sprawozdawca), Andrzej Wróbel.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 14 sierpnia 2008 r. sprawy z odwołania Lidii B. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych-Oddziału Wojewódzkiego w R. o podleganie ubezpieczeniu społecznemu, na skutek skargi kasacyjnej ubezpieczonej od wyroku Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z dnia 6 grudnia 2007 r. [...]

uchylił zaskarżony wyrok i sprawę przekazał Sądowi Apelacyjnemu w Rzeszowie do ponownego rozpoznania.

Uzasadnienie

Sąd Apelacyjny-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Rzeszowie wyrokiem z dnia 6 grudnia 2007 r. oddalił apelacją wnioskodawczyni Lidii B. od wyroku Sądu Okręgowego w Tarnobrzegu z dnia 30 sierpnia 2007 r. oddalającego odwołanie wnioskodawczyni od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych-Oddziału w R. Inspektoratu w S.W. z dnia 16 kwietnia 2007 r. stwierdzającej, że z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej nie podlegała w okresie od 14 października 1993 r. do 20 października 1997 r. ubezpieczeniu społecznemu.

W sprawie ustalono, że od dnia 26 maja 1992 r. wnioskodawczyni rozpoczęła prowadzenie własnej kancelarii notarialnej w N., zgłaszając ten rodzaj działalności organowi rentowemu, który objął ją ubezpieczeniem społecznym na podstawie ustawy z dnia 18 grudnia 1976 r. o ubezpieczeniu społecznym osób prowadzących działalność gospodarczą oraz ich rodzin (jednolity tekst: Dz.U. z 1989 r. Nr 46, poz. 250 ze zm., zwanej dalej ustawą o ubezpieczeniu osób prowadzących działalność gospodarczą). Z tego też tytułu wnioskodawczyni odprowadzała stosowne składki zarówno za siebie, jak i zatrudnionych pracowników. W okresie od 14 października 1993 r. do 20 października 1997 r. wnioskodawczyni sprawowała mandat posła, nie zaprzestając prowadzenia kancelarii notarialnej. Jako posłanka Sejmu RP II kadencji otrzymywała początkowo ryczałt, a następnie uposażenie, od których odprowadzone były składki na ubezpieczenie społeczne. Z chwilą, kiedy wnioskodawczyni została posłanką konsultowała telefonicznie w ZUS kwestię związaną z opłacaniem przez nią składek na ubezpieczenie społeczne z tytułu prowadzenia kancelarii notarialnej, uzyskując informację o dalszym tak określonym jej obowiązku, co potwierdzały także późniejsze kontrole ZUS z tego okresu. W dniu 18 grudnia 2003 r. wnioskodawczyni wystąpiła do organu rentowego z wnioskiem o ustalenie wartości kapitału początkowego. W trakcie rozpoznawania tego wniosku organ rentowy wydał decyzję z dnia 16 kwietnia 2007 r., stwierdzającą brak obowiązku ubezpieczenia wnioskodawczyni w okresie od 14 października 1993 r. do 20 października 1997 r., ze względu na zbieg ubezpieczeń z tytułu sprawowania mandatu posła i prowadzenia kancelarii notarialnej, co wyłączało ubezpieczenie z tego ostatniego tytułu.