Wyrok SN z dnia 16 grudnia 2008 r., sygn. I UK 154/08

Świadczenie przyznane na podstawie fałszywych dokumentów (art. 138 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, jednolity tekst: Dz.U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227) podlega zwrotowi w całości, jeśli bez złożenia tych dokumentów w ogóle nie zostałoby przyznane. Jeśli skutkiem złożenia takich dokumentów jest zawyżenie świadczenia (przyznanie renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy zamiast renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy, do której były spełnione przesłanki), to zwrotowi podlega wyłącznie nienależna nadwyżka.

Przewodniczący SSN Józef Iwulski (sprawozdawca), Sędziowie SN: Zbigniew Myszka, Jolanta Strusińska-Żukowska.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 16 grudnia 2008 r. sprawy z odwołania Mirosława B. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych-Oddziałowi Wojewódzkiemu w Ł. o zwrot nienależnie pobranego świadczenia, na skutek skargi kasacyjnej ubezpieczonego od wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 28 lutego 2008 r. [...]

uchylił zaskarżony wyrok w punktach 1, 3 oraz 4 i w tym zakresie przekazał sprawę Sądowi Apelacyjnemu w Łodzi do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Decyzją z dnia 1 lutego 2006 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych-Oddział w Ł. zobowiązał ubezpieczonego Mirosława B. do zwrotu nienależnie pobranych świadczeń za okres od 4 listopada 1998 r. do dnia 31 stycznia 2002 r. w kwocie 18.383,25 zł z odsetkami w kwocie 7.292,26 zł za okres od dnia 4 listopada 1998 r. do dnia 31 stycznia 2002 r. Kolejną decyzją z dnia 10 marca 2006 r. organ rentowy uchylił decyzję z dnia 1 lutego 2006 r. i zobowiązał ubezpieczonego do zwrotu nienależnie pobranych świadczeń za okres od 1 lutego 1999 r. do dnia 31 stycznia 2002 r. w kwocie 17.175,64 zł z odsetkami w kwocie 6.381,63 zł za okres od dnia 26 lutego 1999 r. do dnia 31 stycznia 2002 r.

Po rozpoznaniu odwołań ubezpieczonego wniesionych od obydwu decyzji, Sąd Okręgowy-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Łodzi wyrokiem z dnia 14 grudnia 2006 r. [...]: 1) zmienił decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych-Oddziału w Ł. z dnia 10 marca 2006 r. i ustalił, że odwołujący się jest obowiązany do zwrotu na rzecz organu rentowego nienależnie pobranych świadczeń za okres od 1 lutego 1999 r. do 31 stycznia 2002 r. w kwocie 12.579,79 zł z ustawowymi odsetkami: od kwoty 17.175,61 zł - od dnia 9 lutego 2006 r. do dnia 3 listopada 2006 r., zaś od kwoty 12.579,79 zł - od dnia 4 listopada 2006 r. do dnia zapłaty, 2) umorzył postępowanie w zakresie odwołania od decyzji organu rentowego z dnia 1 lutego 2006 r., 3) oddalił odwołanie w pozostałej części, 4) postanowił nie obciążać organu rentowego obowiązkiem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego na rzecz odwołującego się.