Uchwała składu 7 sędziów SN z dnia 8 lipca 2008 r., sygn. III CZP 154/07

Sąd Najwyższy w składzie:
Prezes SN Tadeusz Ereciński (przewodniczący), SSN Jacek Gudowski, SSN Iwona Koper, SSN Barbara Myszka, SSN Lech Walentynowicz, SSN Tadeusz Wiśniewski, SSN Mirosława Wysocka (sprawozdawca)

na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 8 lipca 2008 r.,
przy udziale prokuratora Prokuratury Krajowej Piotra Wiśniewskiego,

po rozstrzygnięciu zagadnienia prawnego przedstawionego
przez Rzecznika Praw Obywatelskich
we wniosku z dnia 19 grudnia 2007 r., RPO-566009-IV/07/AB:

"Czy występowanie w sprawie w charakterze pełnomocnika strony osoby, która nie może być pełnomocnikiem, oznacza brak należytego umocowania, co powoduje nieważność postępowania (art. 379 pkt 2 k.p.c.), czy też uchybienie to może być usunięte poprzez zatwierdzenie przez stronę czynności dokonanych przez tę osobę?"

podjął uchwałę:

Występowanie w charakterze pełnomocnika procesowego osoby, która nie może być pełnomocnikiem, oznacza brak należytego umocowania, powodujący nieważność postępowania (art. 379 pkt 2 k.p.c.).

Uzasadnienie

Rzecznik Praw Obywatelskich wniósł o podjęcie uchwały, mającej na celu wyjaśnienie istniejących w orzecznictwie sądowym rozbieżności co do wykładni i stosowania przepisu art. 97 k.p.c., które ujął w formie pytania prawnego przytoczonego na wstępie.

Zdaniem Rzecznika, zasadnicza różnica stanowisk dotyczy tego, czy udział w charakterze pełnomocnika osoby, która nim być nie może, powoduje nieważność postępowania zawsze, czy tylko wtedy, gdy jej czynności nie zostały potwierdzone lub gdy prowadziło to do pozbawienia strony możności obrony jej praw.

Prokurator wniósł o podjęcie uchwały, że występowanie w sprawie w charakterze pełnomocnika strony osoby, która nie może być pełnomocnikiem, jest niemożliwym do usunięcia w drodze zatwierdzenia przez stronę czynności procesowych dokonanych przez tę osobę, brakiem należytego umocowania powodującym z mocy art. 379 pkt 2 k.p.c. nieważność postępowania.