Wyrok SN z dnia 19 stycznia 2006 r. sygn. V KK 169/05

W kasacji nie jest dopuszczalne podnoszenie zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych, co wynika jednoznacznie z treści art. 523 § 1 k.p.k. Nie oznacza to jednak, że fakty przyjęte za podstawę rozstrzygnięć w ogóle nie podlegają kwestionowaniu w postępowaniu kasacyjnym. Można je bowiem podważać, aczkolwiek nie zarzutem błędu w ustaleniach, lecz pośrednio - poprzez wysunięcie zarzutu rażącego naruszenia prawa procesowego, które wywarło istotny wpływ na ich treść. Kasacja jest jednak nadzwyczajnym środkiem zaskarżenia nie wyroku sądu pierwszej instancji, w którym podjęto ustalenia co do faktów, lecz od wyroku sądu odwoławczego. Ten zaś nie dokonywał jakichkolwiek ustaleń, lecz zaaprobował ustalenia poczynione w wyroku Sądu Okręgowego. Należało wobec tego rozważyć, czy w układzie procesowym, w którym sąd odwoławczy nie zmienił ustaleń faktycznych zawartych w wyroku sądu I instancji, dopuszczalne jest kwestionowanie faktów w kasacji zarzutem wadliwego procesowo sposobu ich ustalenia. W orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjęto (por. m.in. wyrok SN z dnia 25 czerwca 2003 r., V KK 93/03, SUPREMUS), że nie ma przeszkód w postawieniu w kasacji tak sformułowanego zarzutu, pod warunkiem, że kwestia ustaleń faktycznych była przedmiotem rozpoznania przez sąd drugiej instancji, tj. gdy prawidłowość ustaleń podlegała sprawdzeniu w postępowaniu odwoławczym w związku z treścią zarzutów podniesionych w apelacjach. Nie ulega wątpliwości, że unormowania proceduralne, które wiążą sąd pierwszej instancji przy dokonywaniu ustaleń faktycznych, odnoszą się także do instancyjnej ich kontroli. Badanie merytorycznej trafności faktów obejmuje także sprawdzenie, czy sąd pierwszej instancji stosował się do norm procesowych regulujących metodę ich ustalania. W konsekwencji stwierdzić zatem trzeba, że w kasacji dopuszczalne jest kwestionowanie sposobu dokonania instancyjnej kontroli ustaleń faktycznych w wyroku sądu odwoławczego, przez podniesienie zarzutu rażącego naruszenia prawa procesowego, które wywarło istotny wpływ na jej rezultat.