Wyrok SN z dnia 28 lutego 2006 r. sygn. V KK 258/05

1. Przy przesłuchiwaniu przez sąd po dniu 1 lipca 2003 r. świadka incognito, z uwagi na prawo oskarżonego i jego obrońcy do udziału w takim przesłuchaniu (art. 184 § 3 zd. 2 k.p.k.), sąd ma obowiązek zawiadomić te podmioty o czasie i miejscu przesłuchania. Nie jest dopuszczalne żądanie, aby obrona ograniczyła się do przedłożenia sądowi pytań skierowanych do świadka anonimowego, które to pytania będą zadane świadkowi przez sąd podczas przesłuchania prowadzonego pod nieobecność oskarżonego i obrońcy, jako że nie spełnia to ustawowego wymogu udziału w przesłuchaniu.

2. Stosownie do art. 184 § 7 k.p.k. w razie oświadczenia w postępowaniu sądowym przez świadka incognito, że nie czuje on już zagrożeń będących przyczyną jego utajnienia i może składać zeznania jawnie, sąd - po ewentualnym upewnieniu się, że świadek w ten sposób występuje z wnioskiem o uchylenie postanowienia o jego utajnieniu - powinien niezwłocznie rozstrzygnąć w przedmiocie tego wniosku wydając stosowne postanowienie, które należy doręczyć świadkowi, a także oskarżonemu i jego obrońcy oraz prokuratorowi, jeżeli nie byli oni obecni przy jego wydawaniu (ogłaszaniu), z pouczeniem o sposobie i terminie zaskarżenia.

Przewodniczący sędzia SN: T. Grzegorczyk (sprawozdawca).

Sędziowie SN: J. Dołhy, J. Grubba.

Prokurator Prokuratury Krajowej: M. Wilkosz-Śliwa.

Sąd Najwyższy w sprawie Wiesława B. i Dariusza S., oskarżonych z art. 148 § 1 k.k., po rozpoznaniu w Izbie Karnej na rozprawie w dniu 28 lutego 2006 r., kasacji wniesionych przez obrońców oskarżonych od wyroku Sądu Apelacyjnego w W. z dnia 26 stycznia 2005 r., utrzymującego w mocy wyrok Sądu Okręgowego w W. z dnia 28 lipca 2004 r.,

uchylił zaskarżony wyrok Sądu Apelacyjnego i utrzymany nim w mocy wyrok Sądu Okręgowego w W. i przekazał sprawę temu ostatniemu Sądowi do ponownego rozpoznania w pierwszej instancji.

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy w W. wyrokiem z dnia 28 lipca 2004 r., wydanym po uprzednim uchyleniu przez Sąd Najwyższy w trybie kasacji poprzednich wyroków w tej sprawie, uznał Wiesława B. i Dariusza S. za winnych popełnienia w dniu 23 września 1997 r. w W., wspólnie i w porozumieniu z innym jeszcze nieustalonym dotąd mężczyzną, zabójstwa Marka Ł. i na podstawie art. 148 § 1 k.k. z 1969 r., skazał każdego z oskarżonych na karę po 15 lat pozbawienia wolności. Po rozpoznaniu apelacji obrońców oskarżonych, w których zarzucano błąd w ustaleniach faktycznych, obrazę art. 148 § 1 k.k. oraz obrazę przepisów postępowania i art. 6 Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka, Sąd Apelacyjny w W., wyrokiem z dnia 26 stycznia 2005 r. utrzymał w mocy zaskarżone orzeczenie. W kasacjach wywiedzionych od prawomocnego wyroku sądu odwoławczego przez obrońców skazanych podniesiono zarzuty: obrazy prawa materialnego, a to art. 148 § 1 k.k. przez skazanie Wiesława B. z tego przepisu mimo niewyczerpania przezeń znamion tam wskazanych z uwagi na brak motywu zabójstwa, obrazy przepisów postępowania, tj. art. 4, 5 § 2, art. 6 i 7 k.p.k. oraz art. 6 EKPC przez niezasadne wyciąganie wniosków z dowodów, które nasuwały poważne wątpliwości odnośnie ich wiarygodności, opieranie się na wybranych dowodach, w tym zeznaniach świadków , których wiarygodność oceniona została w sposób dowolny, a których prawdziwości i wiarygodności oskarżony nie mógł w żadnej fazie postępowania zweryfikować oraz obrazy przepisów procesowych, a to art. 5 § 2, 7, 184, 389 § 2, art. 391 § 3 i 410 k.p.k., przez rozstrzyganie wątpliwości na niekorzyść oskarżonego Dariusza S., dowolną ocenę dowodów, utajnienie zeznań świadków w sposób uniemożliwiający obronę i nieujawnienie ich mimo ustania powodów utajnienia, nieustalenie powodów rozbieżności w zeznaniach oraz pominięcie przy ustaleniach faktycznych niektórych zeznań, a także przepisów art. 433 § 2, art. 457 § 3 i art. 442 § 2