Wyrok SN z dnia 23 sierpnia 2005 r. sygn. I PK 43/05

Przekazane przez Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych środki - także przed wejściem w życie art. 177 ust. 2 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz.U. Nr 60, poz. 535 ze zm.) - mogły służyć zaspokojeniu jedynie uprawnionych do ich odbioru wierzycieli (pracowników) i nie wchodziły do masy upadłości upadłego pracodawcy.

Przewodniczący SSN Katarzyna Gonera (sprawozdawca)

Sędziowie SN: Krystyna Bednarczyk, Andrzej Wróbel.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 sierpnia 2005 r. sprawy z powództwa Zakładów Przemysłu Odzieżowego „N.” Przedsiębiorstwa Państwowego w upadłości w S. przeciwko Funduszowi Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych - Biuru Terenowemu w B. o zapłatę, na skutek kasacji strony pozwanej od wyroku Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 4 listopada 2004 r. [...]

uchylił zaskarżony wyrok w części zasądzającej od pozwanego Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych - Biura Terenowego w B. na rzecz powoda Zakładów Przemysłu Odzieżowego „N.” Przedsiębiorstwa Państwowego w upadłości w S. kwotę ponad 399.371,36 (trzysta dziewięćdziesiąt dziewięć tysięcy trzysta siedemdziesiąt jeden i 36/100) złotych oraz odsetki ustawowe od kwoty 523.501, 21 (pięćset dwadzieścia trzy tysiące pięćset jeden i 21/100) złotych (punkt I.) oraz w części orzekającej o kosztach procesu (punkt III.) i w tym zakresie przekazał sprawę Sądowi Apelacyjnemu w Białymstoku do ponownego rozpoznania i orzeczenia o kosztach postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Sąd Okręgowy-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Suwałkach wyrokiem z 27 czerwca 2003 r. [...] oddalił powództwo Zakładów Przemysłu Odzieżowego „N.” Przedsiębiorstwa Państwowego w S. w upadłości przeciwko Funduszowi Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w W. - Biuru Terenowemu w B. o zapłatę kwoty 526.330,81 zł. Sąd Okręgowy ustalił, że postanowieniem z 20 sierpnia 2002 r. [...] Sąd Rejonowy w Suwałkach ogłosił upadłość Zakładów Przemysłu Odzieżowego „N.” Przedsiębiorstwa Państwowego w S. w związku z zaprzestaniem płacenia długów. Przedsiębiorstwo to prowadziło działalność gospodarczą w zakresie produkcji odzieżowej, zatrudniając w ostatnim okresie 193 osoby. W dniu 16 września 2002 r. syndyk masy upadłości Przedsiębiorstwa złożył w siedzibie Biura Terenowego Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w B. wykaz zbiorczy obejmujący niezaspokojone roszczenia pracownicze za okres poprzedzający dzień wystąpienia niewypłacalności Przedsiębiorstwa z tytułu wynagrodzeń pracowniczych za czerwiec i sierpień 2002 r., odpraw pieniężnych oraz ekwiwalentów za niewykorzystany urlop wypoczynkowy. Wykaz ten zawierał uchybienia, które po wezwaniu przez pozwanego zostały przez syndyka usunięte w złożonym 19 września 2002 r. poprawionym wykazie zbiorczym. Wykaz ten został zweryfikowany przez pracowników Funduszu pod względem formalnym i merytorycznym w dniach 18-20 oraz 23-27 września 2002 r. i zatwierdzony do wypłaty środków z Funduszu. W dniu 30 września 2002 r. syndyk złożył pozwanemu wykaz uzupełniający obejmujący roszczenia 201 pracowników, powstałe po dniu ogłoszenia upadłości Przedsiębiorstwa, z tytułu wynagrodzeń za pracę za sierpień i wrzesień 2002 r., ekwiwalentów za niewykorzystane urlopy wypoczynkowe oraz odszkodowań z art. 7a ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy oraz odpraw pieniężnych. Wykaz ten został sprawdzony przez pozwanego pod względem formalnym i merytorycznym jedynie w stosunku do roszczeń z tytułu odpraw pieniężnych i tylko w tym zakresie został zatwierdzony do wypłaty przez Fundusz. Reprezentujący powodowe Przedsiębiorstwo w upadłości syndyk masy upadłości domagał się zasądzenia kwoty 526.330,81 zł tytułem pozostałych roszczeń objętych wykazem uzupełniającym z 30 września 2002 r. Zdaniem Sądu Okręgowego, zbiorczy wykaz uzupełniający niezaspokojonych roszczeń pracowniczych złożony 30 września 2002 r. mógł być tego samego dnia sprawdzony jedynie pod względem formalnym, co częściowo zrobiono, nie była natomiast możliwa jego merytoryczna weryfikacja. Tymczasem z dniem 1 października 2002 r. zmienił się stan prawny, a mianowicie ustawą z dnia 30 sierpnia 2002 r. o restrukturyzacji niektórych należności publicznoprawnych od przedsiębiorców (Dz.U. Nr 155, poz. 1287) z katalogu świadczeń podlegających zaspokojeniu przez pozwany Fundusz usunięte zostały między innymi roszczenia z tytułu wynagrodzenia za pracę i składek na ubezpieczenie społeczne sprzed wystąpienia niewypłacalności pracodawcy, ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy należny za rok kalendarzowy, w którym ustał stosunek pracy, oraz odprawy pieniężnej w razie rozwiązania stosunku pracy z przyczyn dotyczących pracodawcy. Skoro kierownikowi biura pozwanego Funduszu nie można przypisać „zbędnej zwłoki i zawinionego opóźnienia” w dokonaniu merytorycznej weryfikacji zbiorczego wykazu uzupełniającego, poczynając od 1 października 2002 r. żądania powoda stały się nieuzasadnione.