Postanowienie SN z dnia 29 września 2004 r. sygn. I KZP 21/04
Innym podobnym świadczeniem, o którym mowa w art. 121 § 2 k.w. jest także płatna usługa, polegająca na podłączeniu odbiornika telewizyjnego do systemu zbiorowego odbioru (sieci kablowej) i na udostępnieniu programów.
Przewodniczący: sędzia SN S. Zabłocki.
Sędziowie SN: D. Rysińska (sprawozdawca), F. Tarnowski.
Zastępca Prokuratora Generalnego: R.A. Stefański.
Sąd Najwyższy w sprawie Wiesława P., po rozpoznaniu, przekazanego na podstawie art. 441 § 1 k.p.k. przez Sąd Okręgowy w E. postanowieniem z dnia 30 czerwca 2004 r., zagadnienia prawnego wymagającego zasadniczej wykładni ustawy:
„Czy działanie polegające na podłączeniu odbiornika telewizyjnego do sieci operatora telewizji kablowej, po uprzednim pokonaniu zabezpieczeń skrzynki rozdzielczej i wyłudzeniu w ten sposób odbioru sygnału telewizyjnego bez obowiązku opłacania miesięcznego abonamentu i jednorazowej opłaty za podłączenie, może być zakwalifikowane jako wykroczenie szalbierstwa z art. 121 § 2 k.w., czy też zachowanie takie jest prawno-karnie obojętne tzn. że mamy do czynienia z luką prawną związaną z niedostosowaniem przepisów do szybko postępującego rozwoju technologicznego?"
postanowił odmówić podjęcia uchwały.
UZASADNIENIE
Zagadnienie przedstawione Sądowi Najwyższemu do rozstrzygnięcia pojawiło się na tle następującego stanu faktycznego.
Do Sądu Rejonowego w B. wpłynął wniosek o ukaranie Wiesława P. za popełnienie czynu polegającego na tym, że „w dniu 4 listopada 2003 r. w B. wyłudził odbiór sygnału telewizyjnego poprzez dokonanie nielegalnego podłączenia do sieci operatora bez obowiązku opłacenia miesięcznego abonamentu i jednorazowej opłaty za podłączenie, czym działał na szkodę Telewizji Kablowej Vectra S.A. w E.", tj. wykroczenia opisanego w art. 121 § 2 k.w. Postanowieniem z dnia 17 maja 2004 r. Sąd Rejonowy w B., powołując się na przepisy art. 5 § 1 pkt 2 i art. 59 § 2 k.p.s.w., odmówił wszczęcia postępowania, stwierdzając, że wskazany czyn nie zawiera znamion wykroczenia. Powyższe postanowienie zostało zaskarżone przez oskarżyciela posiłkowego - Telewizję Kablową Vectra S.A. w G. Rozpoznając złożone zażalenie, Sąd Okręgowy w E. nabrał wątpliwości, których wyrazem stało się zagadnienie sformułowane w przedstawionym pytaniW uzasadnieniu tego zagadnienia Sąd Okręgowy daje wyraz swemu przekonaniu, że będące przedmiotem pytania działanie nie stanowi wykroczenia określonego w art. 121 § 2 k.w. Rekapitulując stwierdzenia, jakie legły u podstaw rozstrzygnięcia Sądu Rejonowego, sąd odwoławczy wyraża pogląd, iż „żadne z wymienionych w art. 121 § 2 k.w. świadczeń, które mogą być przedmiotem przewidzianego w tym przepisie wyłudzenia, w najmniejszym nawet stopniu nie jest podobne do podłączenia odbiornika telewizyjnego do sieci operatora telewizji kablowej (...) i wyłudzenia w ten sposób odbioru sygnału telewizyjnego (...)", a wobec tego „zawarte w art. 121 § 2 k.w. określenie - wyłudza (...) inne podobne świadczenie, o którym wie, że jest płatne - nie obejmuje w/w działania". Sąd Okręgowy podkreśla przy tym, że w myśl zasady każdy czyn zabroniony powinien mieć ściśle określone znamiona, zaś stosowanie analogii i wykładni rozszerzającej w interpretacji przepisu prawa jest niedopuszczalne, gdyż prowadzi do pozaprawnego rozszerzenia odpowiedzialności karnej i do naruszenia przywołanej zasady. Na wsparcie swego stanowiska podnosi, iż Sąd Najwyższy zajmując się, w uchwale z dnia 22 stycznia 2003 r. w sprawie I KZP 43/02 (OSNKW 2003, z. 1-2, poz. 5), kwestią bezprawnego podłączenia odbiornika telewizyjnego do sieci kablowej, nie wskazał, by sprawca miał ponosić odpowiedzialność na podstawie art. 121 § 2 k.w. Pytający sąd nie poświęca żadnej uwagi postawionej w pytaniu kwestii postępu technologicznego i jej związku z wykładnią znajdującego się w polu zainteresowania przepisu. Na koniec jednak dostrzega, iż będące przedmiotem rozważań zachowanie winno się spotkać z reakcją państwa, bowiem jest ono „naganne i niezgodne z zasadami współżycia społecznego", nadto „powoduje powstanie znacznych strat finansowych u operatorów telewizji kablowych".