Wyrok SN z dnia 6 marca 2003 r. sygn. I PKN 458/01

Po wejściu w życie ustawy z dnia 30 października 1992 r. o zmianie ustawy o wynalazczości i ustawy o Urzędzie Patentowym Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 1993 r. Nr 4, poz. 14) zmienił się zakres kognicji sądów powszechnych w sprawach dotyczących projektów wynalazczych. Po dniu 16 kwietnia 1993 r. ustalenie, czy rozwiązanie o charakterze technicznym, techniczno- organizacyjnym lub organizacyjnym przyjęte do stosowania i zastosowane przez jednostkę gospodarki uspołecznionej przed tą datą miało cechy nowości i twórczości w rozumieniu art. 83-85 ustawy z dnia 19 października 1972 r. o wynalazczości (jednolity tekst: Dz.U. z 1984 r. Nr 33, poz. 177 ze zm., w brzmieniu sprzed zmian), a zatem ocena, czy rozwiązanie to mogło być uznane za projekt racjonalizatorski, należało do drogi sądowej jako sprawa cywilna w rozumieniu art. 1 k.p.c. Sąd powszechny nie mógł się więc uchylić od oceny, czy określone rozwiązanie nosiło cechy nowości i twórczości z powołaniem się na to, że nie zostało w odpowiednim czasie wszczęte przed Urzędem Patentowym RP postępowanie sporne o unieważnienie świadectwa racjonalizatorskiego.

Przewodniczący SSN Andrzej Kijowski

Sędziowie SN: Katarzyna Gonera (sprawozdawca), Jadwiga Skibińska-Adamowicz.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 6 marca 2003 r. sprawy z powództwa Stanisława P. i Grzegorza S. przeciwko I.P.-K. SA w K. o zapłatę, na skutek kasacji powoda Stanisława P. oraz kasacji pozwanego od wyroku Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 23 stycznia 2001 r. [...]

oddalił obie kasacje; zniósł wzajemnie między stronami koszty postępowania kasacyjnego w części obejmującej kwotę 15.471,28 złotych, a w pozostałej części nie obciążył powoda Stanisława P. tymi kosztami.

Uzasadnienie

Sąd Wojewódzki w Elblągu wyrokiem z 15 grudnia 1994 r. [...] zasądził od strony pozwanej - I.P.-K. SA w K. na rzecz powoda Stanisława P. kwotę 161.652.500 zł (sprzed denominacji) i na rzecz powoda Grzegorza S. kwotę 80.826.000 zł (sprzed denominacji) z ustawowymi odsetkami od 1 września 1990 r. do dnia zapłaty, tytułem wynagrodzenia za stosowanie ich projektu racjonalizatorskiego. W pozostałej części powództwo zostało oddalone. Powodowie domagali się zasądzenia od pozwanej Spółki - powstałej z przekształcenia Zakładów Celulozowo-Papierniczych w K. - wynagrodzenia za stosowanie projektu racjonalizatorskiego [...] pod nazwą „Zmiana konstrukcji wału pick-up maszyny odwadniającej, umożliwiająca wykorzystanie go jako wyżymaka” w okresie od 15 grudnia 1989 r. do 30 lipca 1990 r., podając, że wypłacone przez stronę pozwaną wynagrodzenie w kwocie 41.874.688 zł (sprzed denominacji) było zaniżone. Jako należne im wynagrodzenie wskazali kwotę 3.251.662.920 zł (sprzed denominacji), a swoje żądanie określili na kwotę 3.209.788.230 zł (sprzed denominacji). Sąd Wojewódzki uznał, że wynagrodzenie twórców projektu powinno wynosić 5 % kwoty stanowiącej iloczyn wielkości produkcji celulozy uzyskanej z maszyny odwadniającej MO I za okres 7,5 miesiąca (tj. do czasu uzyskania przez pozwanego nowego wyżymaka) i ceny zbytu celulozy, pomniejszonej o koszty wdrożenia projektu. Sąd uznał za niemiarodajną opinię Instytutu Papiernictwa i Maszyn Papierniczych Politechniki Ł., podzielił natomiast częściowo opinię biegłej Teresy Ł.