Postanowienie składu 7 sędziów SN z dnia 1 października 2003 r. sygn. III SW 152/03

Nie następuje zbycie należących do partii politycznej składników majątku (art. 24 ust. 4 ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. o partiach politycznych, jednolity tekst: Dz.U. z 2001 r. Nr 79, poz. 857 ze zm.), gdy dokonuje ona czynności prawnej zobowiązującej (sprzedaż bez przeniesienia własności) i nie pozbywa się definitywnie tych składników.

Przewodniczący SSN Jerzy Kuźniar

Sędziowie SN: Teresa Flemming-Kulesza (sprawozdawca), Andrzej Kijowski, Jerzy Kwaśniewski, Maria Tyszel, Barbara Wagner, Andrzej Wasilewski

Sąd Najwyższy po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 1 października 2003 r. skargi Polskiego Stronnictwa Ludowego na uchwałę Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 11 sierpnia 2003 r. w przedmiocie odrzucenia sprawozdania finansowego.

oddalił skargę.

Uzasadnienie

Uchwałą z dnia 11 sierpnia 2003 r. Państwowa Komisja Wyborcza postanowiła odrzucić sprawozdanie Polskiego Stronnictwa Ludowego o źródłach pozyskania środków finansowych, w tym kredytach bankowych i warunkach ich uzyskania oraz o wydatkach poniesionych ze środków Funduszu Wyborczego w 2002 r. z powodu naruszenia art. 24 ust. 4 ustawy o partiach politycznych przez pozyskanie dochodów z majątku pochodzących z innych źródeł, niż wymienione w tym przepisie. W uzasadnieniu uchwały Państwowa Komisja Wyborcza podała, że Polskie Stronnictwo Ludowe w okresie od 1 stycznia 2002 r. do 31 grudnia 2002 r. uzyskało „przychody/wpływy” w łącznej kwocie 107.921.536,16 zł. Kwota przychodów podana w sprawozdaniu o źródłach pozyskania środków finansowych ogłoszonym w Dzienniku Urzędowym RP „Monitor Polski” Nr 31, poz. 415 wynosi 109.92.91,99 zł i została skorygowana w postępowaniu przed Państwową Komisją Wyborczą z powodu pomyłek i błędów rachunkowych. 89% przychodów tej partii pochodzi ze sprzedaży składników majątkowych. Partia złożyła Komisji 72 wypisy aktów notarialnych, w tym 68 dotyczących czynności, w których jej kontrahentem, określonym jako nabywca, była Fundacja Rozwoju z siedzibą w Warszawie wykazująca związki personalne z kierownictwem Polskiego Stronnictwa Ludowego. Pozostałe 4 akty notarialne dotyczyły sprzedaży zdziałanych na rzecz innych podmiotów. Odnośnie do czynności zdziałanych na rzecz Fundacji Rozwoju, określanych jako sprzedaż, Państwowa Komisja Wyborcza ustaliła, że 68 umów zawartych od 17 października 2002 r. do 31 grudnia 2002 r. nie spowodowało zbycia nieruchomości. Są to umowy zobowiązujące do przeniesienia własności, jednakże dopiero w przyszłości - za 10 lat. Nie są to zatem umowy zbycia, o jakich mowa w art. 24 ust. 4 pkt 3 ustawy o partiach politycznych. Umowy te stanowią- w ocenie Państwowej Komisji Wyborczej - źródło pozyskania dochodu z majątku bez zbycia praw przysługujących Polskiemu Stronnictwu Ludowemu do tego majątku. Dochody te mają postać rozłożonych w czasie rat na poczet ceny przyszłego zbycia określonych składników majątkowych. Nie można ich zaliczyć do rodzajów dochodów, jakie partia może osiągać zgodnie z art. 24 ust.4 ustawy o partiach politycznych (zawierającym wyczerpujące określenie rodzajów dochodów, jakie partia może uzyskiwać ze swego majątku). Należności Polskiego Stronnictwa Ludowego z tych 68 umów powstały w 2002 r., a terminy ich zapłaty zostały rozłożone na 10 lat. Zgodnie z zasadami rachunkowości wyrażonymi w art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (jednolity tekst: Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 ze zm.), w księgach rachunkowych danego roku obrotowego należy ująć wszystkie osiągnięte w tym roku przychody, którymi zgodnie z art. 3 pkt 30 tej ustawy jest uprawdopodobnione powstanie w okresie sprawozdawczym korzyści ekonomicznych, o wiarygodnie określonej wartości, w formie zwiększenia wartości aktywów, zdefiniowanych w punkcie 12 tego artykułu jako kontrolowane przez jednostkę zasoby majątkowe o wiarygodnie określonej wartości, powstałe w wyniku przeszłych zdarzeń, które spowodują w przyszłości wpływ do jednostki korzyści ekonomicznych. Respektując te zasady, Polskie Stronnictwo Ludowe potraktowało należności powstałe w 2002 r. na skutek zawarcia tych 68 umów, jako przychody z tego roku i uwzględniło je w sprawozdaniu o źródłach pozyskania środków finansowych w 2002 r.