Wyrok SN z dnia 16 kwietnia 2003 r. sygn. II CKN 1409/00

W sprawie o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym (art. 10 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece, jedn. tekst: Dz.U. z 2001 r. Nr 124, poz. 1361) na pozwanym nabywcy, którego nie chroni rękojmia wiary publicznej ksiąg wieczystych, spoczywa ciężar dowodu, że własność nieruchomości wpisanej w księdze wieczystej na rzecz jednego z małżonków, nabytej w czasie trwania wspólności ustawowej, stanowi majątek odrębny tego małżonka.

Sędzia SN Helena Ciepła (przewodniczący)

Sędzia SN Bronisław Czech (sprawozdawca)

Sędzia SN Marek Sychowicz

Sąd Najwyższy w sprawie z powództwa Janiny G. działającej przez opiekuna Tadeusza S. przeciwko Bogusławowi G. i Robertowi B. o uzgodnienie stanu prawnego nieruchomości ujawnionego w księdze wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym, po rozpoznaniu w Izbie Cywilnej w dniu 26 marca 2003 r. na rozprawie kasacji powódki od wyroku Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 23 maja 2000 r.

uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę Sądowi Apelacyjnemu w Poznaniu do ponownego rozpoznania i orzeczenia o kosztach postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Rodzice powódki - Antoni G. i Władysława G. zawarli małżeństwo dnia 22 kwietnia 1934 r. i pozostawali w nim aż do śmierci (żona Władysława zmarła dnia 5 maja 1988 r., mąż Antoni - dnia 6 sierpnia 1990 r.). Umów majątkowych małżeńskich nie zawierali.

Krótko po drugiej wojnie światowej Antoni G. kupił działkę budowlaną przy ul. Wyłom w Poznaniu i tylko on został wpisany w księdze wieczystej, jako jej właściciel. Na działce tej małżonkowie G. wybudowali dom i zamieszkali w nim. W związku z planowanym powstaniem osiedla mieszkaniowego na terenie do którego należała ul. W., Antoni G. - na zasadach i w trybie przepisów o wywłaszczaniu nieruchomości - aktem notarialnym z dnia 11 maja 1970r. sprzedał Skarbowi Państwa nieruchomość przy ul. W. za 374 115,65 zł (ówczesnych). Następnie Antoni G. aktem notarialnym z dnia 21 maja 1970 r. kupił za 60 000 zł od Andrzeja Stanisława J. udział w wysokości 1/2 w nieruchomości zabudowanej w P. przy ul. K. nr 10, pod warunkiem, że Skarb Państwa nie skorzysta z prawa pierwokupu. W akcie tym kupujący oświadczył, że udział w nieruchomości nabywa z majątku odrębnego. Skarb Państwa nie skorzystał z prawa pierwokupu i w następstwie tego aktem notarialnym z dnia 9 września 1970 r. Antoni G. nabył wymieniony udział we współwłasności, oświadczając w tym akcie, że przedmiot umowy nabywa z majątku odrębnego. W dniu 12 stycznia 1971 r. Antoni i Władysława małżonkowie G. zaciągnęli w PKO kredyt na budowę domu przy ul. K., wspólnie budowali go i zamieszkali w nim. Aktem notarialnym z dnia 4 stycznia 1972 r. Antoni G. i Andrzej Stanisław J. znieśli współwłasność nieruchomości przy ul. K. w ten sposób, że Antoni G. stał się wyłącznym właścicielem działki nr 67/1 i on wpisany został w księdze wieczystej jako właściciel.