Wyrok SN z dnia 8 października 2002 r. sygn. III RN 178/01

Organ celny dokonuje weryfikacji dokumentów przedstawionych do odprawy celnej towaru, w tym faktury dokumentującej jego wartość transakcyjną, w toku postępowania celnego wszczętego w wyniku zgłoszenia towaru do odprawy celnej (art. 65 § 5 w związku art. 70 oraz art. 65 § 4 pkt 2 ustawy z dnia 9 stycznia 1997 r. Kodeks celny, jednolity tekst: Dz.U. z 2001 r. Nr 75, poz. 802 ze zm.).

Przewodniczący SSN Kazimierz Jaśkowski

Sędziowie SN: Katarzyna Gonera, Andrzej Wasilewski (sprawozdawca)

Sąd Najwyższy z udziałem prokuratora Prokuratury Krajowej Ryszarda Walczaka, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 października 2002 r. sprawy ze skargi Bronisława C. na decyzję Prezesa Głównego Urzędu Ceł z dnia 18 czerwca 1999 r. [...] w przedmiocie wymiaru cła od samochodu - „Jeep Grand Cherokee”, na skutek rewizji nadzwyczajnej Ministra Sprawiedliwości [...] od wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego-Ośrodka Zamiejscowego we Wrocławiu z dnia 10 października 2000 r. [...]

uchylił zaskarżony wyrok i sprawę przekazał Naczelnemu Sądowi Administracyjnemu-Ośrodkowi Zamiejscowemu we Wrocławiu do ponownego rozpoznania.

Uzasadnienie

Dyrektor Urzędu Celnego w L. decyzją z dnia 13 lutego 1998 r. uznał za nieprawidłowe dokonane przez Bronisława C. w dniu 11 lutego 1998 r. zgłoszenie do odprawy celnej wyprodukowanego w 1996 r. samochodu osobowego „Jeep Grand Cherokee”, do którego dołączona została faktura zakupu tego samochodu na kwotę 8.200 CHF oraz wystawione w Szwajcarii świadectwo przewozowe EUR-1 wraz z oceną techniczną z dnia 5 lutego 1998 r. określającą wartość pojazdu z uwzględnieniem kosztów części zamiennych i robocizną na kwotę 22.500 PLNi na podstawie art. 29 § 1 w związku z art. 23 § 7 ustawy z dnia 9 stycznia 1997 r. - Kodeks celny (Dz.U. Nr 23, poz. 117 ze zm.) określił wartość celną sprowadzonego samochodu na kwotę 14.721,13 CHF. Następnie, w wyniku odwołania Bronisława C, Prezes Głównego Urzędu Ceł decyzją z dnia 18 czerwca 1999 r. uchylił zaskarżoną decyzję w części dotyczącej określenia wartości celnej i wymiaru cła oraz orzekł w tym zakresie co do istoty sprawy, określając wysokość należnego cła na kwotę 12.218,20 PLN, a w pozostałym zakresie utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję. W uzasadnieniu tego rozstrzygnięcia Prezes Głównego Urzędu Ceł stwierdził w szczególności, że zgodnie z art. 23 § 7 Kodeksu celnego wartość transakcyjna zgłoszonego do odprawy celnej towaru nie może być przyjęta za wartość celną w wypadku, gdy organ celny z uzasadnionych przyczyn zakwestionuje wiarygodność i dokładność informacji lub dokumentów stanowiących podstawę do określenia wartości celnej towaru, a zwłaszcza w sytuacji, gdy przedstawiony dokument nie odzwierciedla tzw. rzeczywistej wartości towaru (art. 23 § 1 w związku z art. 85 § 1 Kodeksu celnego). O zakwestionowaniu wiarygodności przedstawionej faktury zakupu zgłoszonego do odprawy celnej samochodu w rozpoznawanej sprawie „zdecydowała przede wszystkim rażąco niska -8.200 CHF - cena sprowadzonego pojazdu w stosunku do rzeczywistej wartości”. W takim wypadku, na podstawie art. 23 § 7 Kodeksu celnego, organ celny ustala wartość celną towaru w sposób określony w art. 25 - 29 Kodeksu celnego (art. 24 § 1 Kodeksu celnego). Ponieważ jednak, jak wywiódł w uzasadnieniu swej decyzji Prezes Głównego Urzędu Ceł (powołując się w tym kontekście na wyjaśnienia, jakie w tej kwestii - stosownie do art. VII Układu Ogólnego w Sprawie Taryf Celnych i Handlu z 1994 r. - opublikowane zostały przez tzw. Techniczny Komitet Ustalania Wartości Celnej Światowej Organizacji Celnej w formie załączników nr 1 i nr 2 do zarządzenia Prezesa Głównego Urzędu Ceł z dnia 23 września 1997 r. w sprawie wyjaśnień dotyczących wartości celnej - Monitor Polski Nr 67, poz. 657), w przypadku importu używanych pojazdów samochodowych problematyczne jest ustalanie ich wartości celnej przy zastosowaniu metod określonych w art. 25 i art. 26 Kodeksu celnego, a z kolei określona w art. 27 Kodeksu celnego tzw. metoda ceny jednostkowej towarów identycznych lub podobnych może znaleźć zastosowanie w zasadzie wyłącznie w przypadku importu towaru dla celów handlowych, natomiast określona w art. 28 Kodeksu celnego tzw. metoda wartości kalkulowanej nie może być stosowana w wypadku używanych pojazdów samochodowych, bowiem nie są one jako takie produkowane, dlatego „wartość celna używanych pojazdów samochodowych jest ustalana według metody 'ostatniej szansy' (art. 29 Kodeksu celnego)” i to tym bardziej, że: „Zdaniem Technicznego Komitetu Ustalania Wartości Celnej można się przy stosowaniu tej metody oprzeć na katalogach lub wyspecjalizowanych czasopismach podających bieżące ceny na rynku kraju importu dla używanych pojazdów samochodowych. (...)”.