Uchwała składu 7 sędziów SN z dnia 21 września 2000 r. sygn. III CZP 14/00

Przewodniczący: Sędzia SN Andrzej Wypiórkiewicz

Sędziowie SN: Filomena Barczewska, Tadeusz Domińczyk, Krzysztof Kołakowski (sprawozdawca), Zbigniew Struś, Zdzisław Świeboda, Mirosława Wysocka

Sąd Najwyższy przy udziale Prokuratora Prokuratury Krajowej Jana Szewczyka w sprawie z powództwa Krystyny C. i Witolda C. przeciwko Bogusławowi Z. o ochronę dóbr osobistych, po rozpoznaniu na posiedzeniu jawnym dnia 21 września 2000 r. zagadnienia prawnego przedstawionego przez Sąd Najwyższy postanowieniem z dnia 21 grudnia 1999 r. do rozstrzygnięcia składowi siedmiu sędziów Sądu Najwyższego:

„Czy ustanowiony w sprawie pełnomocnik z urzędu może odmówić sporządzenia kasacji ?"

podjął następującą uchwałę:

Adwokat ustanowiony dla strony przez sąd może odmówić sporządzenia kasacji, jeżeli byłaby ona niedopuszczalna lub oczywiście bezzasadna.

Uzasadnienie

Przedstawione zagadnienie prawne wyłoniło się na tle istotnych kwestii, będących stosunkowo rzadko przedmiotem rozważań Sądu Najwyższego. Z jednej strony dotyka ono uprawnień zaliczanych do praw człowieka, a mianowicie prawa dostępu do wymiaru sprawiedliwości (prawo do sądu, access tojustice), z drugiej zaś - zasad równości wszystkich wobec prawa oraz prawa do zabezpieczenia społecznego. Prawa te gwarantowane są w różnych ponadnarodowych aktach ratyfikowanych przez Polskę, a także w Konstytucji RP.

Zasadę równości wszystkich ludzi przed sądami i trybunałami oraz prawo do sprawiedliwego i publicznego rozpatrzenia sprawy (m.in. cywilnej) przez właściwy, niezależny i bezstronny sąd, zadeklarowano w art. 14 ust. 1 Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych (Dz.U. z 1977 r. Nr 38, poz. 167). Każda osoba oskarżona o popełnienie przestępstwa, jeżeli nie posiada wybranego przez siebie obrońcy wobec braku dostatecznych środków na pokrycie jego wynagrodzenia, ma prawo, na zasadach pełnej równości, co najmniej m. in. do otrzymania informacji o swoich prawach oraz uzyskania obrońcy wyznaczonego dla niej w każdym przypadku, kiedy interesy sprawiedliwości tego wymagają bez ponoszenia kosztów obrony.