Wyrok SN z dnia 2 grudnia 1997 r. sygn. I PKN 411/97

Wyliczenie się przez pracownika z powierzonego mienia należy oceniać w odniesieniu do konkretnych uregulowań obowiązków pracowniczych. Za dowód rozliczający pracownika z powierzonego mienia może być uznane potwierdzenie odbioru towaru przez osobę trzecią i to w dowolnej formie, jeżeli prowadzi to do udowodnienia przekazania mienia przez pracownika i stwarza roszczenie pracodawcy względem osoby, której mienie przekazano.

Uznanie przez pracownika w umowie z pracodawcą długu z tytułu niedoboru z reguły nie jest odnowieniem zobowiązania (art. 506 KC w związku z art. 300 KP) i nie stanowi samoistnego tytułu prawnego obowiązku zapłaty odszkodowania.

Przewodniczący SSN: Andrzej Kijowski

Sędziowie SN: Józef lwulski (sprawozdawca), Kazimierz Jaśkowski

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 2 grudnia 1997 r. sprawy z powództwa Przedsiębiorstwa Produkcyjno-Handlowego "E.-Ł." Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w upadłości w Ł. przeciwko Beacie M. o zapłatę, na skutek kasacji pozwanej od wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 20 marca 1997 r. [...]

uchylił zaskarżony wyrok oraz wyrok Sądu Wojewódzkiego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Łodzi z dnia 19 listopada 1996 r. [...] i przekazał sprawę temu Sądowi Wojewódzkiemu do ponownego rozpoznania, pozostawiając mu rozstrzygnięcie o kosztach postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowe "E.Ł." w Ł. wniosło o wydanie nakazu zapłaty zasądzającego od pozwanej Beaty M. kwotę 407 405 290 starych zł. Nakaz taki został wydany w dniu 8 grudnia 1994 r. przez Sąd Rejonowy w Pile [...].

Wyrokiem z dnia 19 listopada 1996 r. [...], Sąd Wojewódzki-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Łodzi, po rozpoznaniu zarzutów pozwanej, utrzymał ten nakaz zapłaty w mocy. Sąd Wojewódzki ustalił, że pozwana w dniu 1 października 1990 r. zawarła ze stroną powodową umowę zlecenia, a następnie w okresie od 1 października 1990 r. równolegle z umową zlecenia (umową akwizycyjną) pozostawała ze stroną powodową w stosunku pracy, na kolejne oznaczone okresy, jako pełnomocnik d/s handlu. W tym czasie pozwana pobrała od strony powodowej różne towary o łącznej wartości 13 353 789 000 starych zł, wpłacając za nie kwotę 12 946 384 000 starych zł. Pozwana nie wpłaciła kwoty 407 405 000 starych zł i nie zwróciła towarów na tę sumę. Dług pozwanej z tego tytułu w dniu 18 sierpnia 1993 r. uznał jej pełnomocnik, a jego oświadczenie w tym przedmiocie nie było dotknięte wadami. Pozwana w dniu 2 stycznia 1991 r. podpisała deklarację o przyjęciu odpowiedzialności materialnej za pobrany towar. Pobierała towary wykonując zarówno obowiązki akwizytora, jak i pracownika. Pobrane towary "wstawiała" bez żadnych pokwitowań do hurtowni prowadzonej przez męża. Mąż pozwanej sprzedawał je we własnym imieniu dalszym osobom. Strona powodowa nie ma żadnych roszczeń wobec nabywców towarów oraz męża pozwanej. Kwota dochodzona w sprawie nie została zapłacona przez nabywców, a prowadzona wobec nich przez męża pozwanej egzekucja wyroków sądowych okazała się bezskuteczna. Sąd Wojewódzki uznał, że z punktu widzenia odpowiedzialności z art. 124 KP pozwana nie wykazała, aby strona powodowa przyczyniła się do powstania szkody. Zdaniem Sądu Wojewódzkiego fakt, że sporną należność stanowią zadłużenia odbiorców towarów u męża pozwanej nie oznacza, iż pozwana rozliczyła się z pobranych towarów. Sąd Wojewódzki wywiódł, że taki stan oznaczałby rozliczenie z pobranych towarów przez pozwaną tylko wówczas, gdyby strona powodowa miała bezpośrednie roszczenia względem odbiorców lub względem męża pozwanej. Pozwana "wstawiając" towar do hurtowni męża bez pokwitowania pozbawiła stronę powodową takiej możliwości. Zdaniem Sądu Wojewódzkiego teza pozwanej o przyczynieniu się strony powodowej do powstania szkody, co wynika z niemożności zwrotu towaru lub windykacji należności, jest "gołosłowna i nieudowodniona".