Uchwała SN z dnia 22 września 1995 r., sygn. I KZP 31/95

1. Użyte w art. 277 § 1 k.p.k. określenie: „prawo do osobistego przejrzenia akt”, jako ściśle związane z prawem do obrony, oznacza prawo do osobistego zapoznania się przez podejrzanego z materiałami zebranymi w toku postępowania przygotowawczego w granicach uzasadnionych rzeczowymi potrzebami tej czynności.

2. Do kryteriów rzeczowości owych potrzeb zaliczyć należy w szczególności obszerność materiału dowodowego i jego czytelność oraz indywidualne zdolności percepcyjne podejrzanego, związane np. z jego wykształceniem lub stanem zdrowia. Kierując się tymi kryteriami organ procesowy powinien określić czas i stworzyć odpowiednie warunki techniczno-organizacyjne umożliwiające podejrzanemu swobodne zapoznanie się z aktami sprawy.

Celowe nieskorzystanie przez podejrzanego z tego uprawnienia w warunkach uwzględniających wskazane wyżej kryteria – zmierzające do przewlekania postępowania – może być uznane za nadużycie prawa do obrony.

Sąd Najwyższy w sprawie Piotra S., po rozpoznaniu przekazanego na podstawie art. 390 § 1 k.p.k. przez Sąd Apelacyjny w Poznaniu, postanowieniem z dnia 6 lipca 1995 r. zagadnienia prawnego wymagającego zasadniczej wykładni ustawy: „Jak należy interpretować użyte w art. 277 § 1 k.p.k. sformułowanie „prawo do osobistego przejrzenia akt” oraz jakimi przesłankami należy kierować się dążąc do ustalenia, czy prawo to zostało zachowane, czy też dopuszczono się jego naruszenia?”