Uchwała SN z dnia 17 maja 1994 r., sygn. I KZP 7/94

Do wniesienia rewizji nadzwyczajnej na korzyść oskarżonego, który w czasie wnoszenia lub rozpoznawania tego środka zaskarżenia jest posłem, konieczne jest uzyskanie zgody Sejmu na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej (art. 7 ust. 2 Ustawy konstytucyjnej z dnia 17 października 1992 r. – Dz.U. nr 84, poz. 426).

Sąd Najwyższy po rozpoznaniu w dniu 17 maja 1994 r. wniosku Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 marca 1994 r., złożonego na podstawie art. 16 ust. 1 i 2 w zw. z art. 13 pkt 3 ustawy z dnia 20 września 1984 r. o Sądzie Najwyższym (Dz.U. z 1994 r. nr 13, poz. 48), o podjęcie uchwały rozstrzygającej następujące zagadnienie prawne: „Czy w świetle przepisu art. 468 k.p.k. dopuszczalne jest bez wyjednania przewidzianego w art. 5 § 2 k.p.k. zezwolenia na ściganie – wniesienie rewizji nadzwyczajnej na korzyść oskarżonego, który w czasie wnoszenia lub rozpoznawania tego środka zaskarżenia jest posłem?” – podjął uchwałę jak wyżej.

Uzasadnienie

Minister Sprawiedliwości w uzasadnieniu swego wniosku o podjęcie uchwały mającej na celu wyjaśnienie przepisów prawnych budzących wątpliwości w praktyce – art. 468 k.p.k. w zw. z art. 7 ust. 2 Ustawy konstytucyjnej z 17.X.1992 r. o wzajemnych stosunkach między władzą ustawodawczą i wykonawczą Rzeczypospolitej Polskiej oraz o samorządzie terytorialnym (Dz.U. nr 84, poz. 462) – przede wszystkim sformułował krytyczną ocenę uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z 13.I.1994 r., I KZP 36/93 (OSNKW 1994, z. 1–2, poz. 2).

Zwrócona została uwaga na to, że określony w art. 7 ust. 2 Ustawy konstytucyjnej z 1992 r. formalny immunitet parlamentarny jest wyjątkiem od konstytucyjnej zasady równości wobec prawa i innych zasad odnoszących się do odpowiedzialności za naruszenie przepisów prawa karnego i dlatego przy dokonywaniu wykładni tego przepisu posługiwać się należy wykładnią ścisłą, uwzględniając jego i literalne brzmienie. Wobec tego przez pojęcie „pociągnięcie do odpowiedzialności karnej” rozumieć należy – zdaniem wnioskodawcy – zarówno pierwszy akt procesowy pociągnięcia do odpowiedzialności karnej, którym jest przedstawienie zarzutów w postępowaniu przygotowawczym, jak i dalsze postępowanie, prowadzące do rozstrzygnięcia w przedmiocie odpowiedzialności karnej w prawomocnym orzeczeniu. Nie jest więc „pociągnięciem do odpowiedzialności karnej” sam fakt wniesienia rewizji nadzwyczajnej. Dopiero uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania wywołuje ten skutek, iż sprawa odpowiedzialności karnej tej samej osoby staje się ponownie przedmiotem rozpoznania, a osoba ta występuje w tym postępowaniu w charakterze oskarżonego, z obowiązkiem poddania się wymiarowi sprawiedliwości. Jak dalej wywodzi wnioskodawca, toczące się przed Sądem Najwyższym postępowanie w następstwie wniesienia rewizji nadzwyczajnej nie może być zaliczone do stadiów procesowych mających na celu pociągnięcie do odpowiedzialności karnej.