Uchwała składu 7 sędziów SN z dnia 31 marca 1993 r., sygn. III CZP 1/93

Przewodniczący: Prezes SN S. Rudnicki. Sędziowie SN: G. Bieniek, H. Ciepia, S. Dmowski, A. Gola, M. Sloniewski (wspólsprawozdawca), A. Wypiórkiewicz (sprawozdawca i autor uzasadnienia).

Sąd Najwyższy, z udziałem prokuratora I. Kaszczyszyn, rozpoznał wniosek Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego z dnia 4 stycznia 1993 r. o udzielenie odpowiedzi na następujące pytanie prawne:

Czy ubezpieczającemu, który zawarł umowę ubezpieczenia auto-casco, przysługuje od zakładu ubezpieczeń odszkodowanie, gdy okaże się, że wskutek nabycia w dobrej wierze od osoby nieuprawnionej wcześniej skradzionego pojazdu, w chwili utraty tego pojazdu nie uzyskał on jeszcze prawa własności na podstawie art. 169 k.c.?

podjął następującej treści uchwałę:

Ubezpieczającemu przysługuje od ubezpieczyciela - z umowy ubezpieczenia auto-casco - odszkodowanie także wówczas, gdy w chwili utraty nabytego w dobrej wierze, uprzednio skradzionego pojazdu nie uzyskał prawa własności na podstawie art. 169 § 2 k.c., chyba że cc innego wynika z umowy.

Uzasadnienie

Wniesione przez Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego do rozpoznania przez skład siedmiu sędziów Sądu Najwyższego zagadnienie prawne nawiązuje do budzącego szerokie zainteresowanie negatywnego zjawiska społecznego, polegającego na pojawieniu się na wolnym rynku samochodowym wielu pojazdów pochodzących z kradzieży, dokonywanych przede wszystkim za granicą. Poza właścicielami, negatywne konsekwencje takiego stanu rzeczy ponoszą przede wszystkim osoby nabywające w dobrej wierze skradzione pojazdy. Osoby takie, korzystając ze swobodnego, w warunkach rynku kapitałowego, dostępu do giełd handlowych i angażując w transakcję duże wartości pieniężne, poddają się ustawowemu obowiązkowi rejestracji nabytych samochodów, obowiązkowi ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej oraz wchodzą w krąg podmiotów ponoszących zaostrzoną odpowiedzialność za szkody spowodowane ruchem pojazdów mechanicznych (art. 436 k.c.), a jednocześnie - po ujawnieniu, że samochód pochodzi z kradzieży - spotykają się z odmową wypłaty odszkodowania przewidzianego w umowie ubezpieczenia auto-casco. W omawianej sytuacji interesowi ubezpieczyciela zagraża również możliwość dochodzenia odszkodowania także przez właściciela, któremu samochód skradziono.